W poniedziałek 5 października rozpocznie się sesja plenarna Parlamentu Europejskiego w Brukseli. Posłowie zajmą się m.in. ustanowieniem stałego unijnego mechanizmu na rzecz demokracji, praworządności i praw podstawowych, wnioskiem Komisji w sprawie europejskiej ustawy klimatycznej, a także zagłosują nad zmianami w składzie Komisji Europejskiej.

Pierwszego dnia sesji odbędzie się debata plenarna poświęcona ustanowieniu obiektywnego, opartego na dowodach oraz sprawiedliwego mechanizmu, odnoszącego się do wszystkich państw członkowskich, w celu ochrony demokracji, praworządności i praw podstawowych. Głosowanie nad projektem rezolucji w tej sprawie odbędzie się w środę. Dyskusja obejmie również zasady, które zamroziłyby finansowanie UE dla państw członkowskich, które nie przestrzegają praworządności.

Umowa o wystąpieniu: Komisja Europejska kieruje do Wielkiej Brytanii wezwanie do usunięcia uchybienia w związku z naruszeniem zobowiązań

Komisja Europejska 1 października skierowała do Wielkiej Brytanii wezwanie do usunięcia uchybienia w związku z naruszeniem zobowiązań wynikających z umowy o wystąpieniu. Oznacza to rozpoczęcie formalnego postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom przeciwko Wielkiej Brytanii. Kraj ma miesiąc na udzielenie odpowiedzi na pismo.

Art. 5 umowy o wystąpieniu stanowi, że Unia Europejska i Wielka Brytania muszą podjąć wszelkie odpowiednie działania, aby zapewnić wypełnienie zobowiązań wynikających z umowy o wystąpieniu oraz powstrzymać się od wszelkich działań, które mogłyby zagrozić osiągnięciu tych celów. Obie strony są związane obowiązkiem współpracy w dobrej wierze przy wykonywaniu zadań wynikających z umowy o wystąpieniu.

W dniu 9 września 2020 r. rząd Wielkiej Brytanii złożył projekt ustawy o rynku wewnętrznym (United Kingdom Internal Market Bill), która, gdyby została przyjęta, poważnie naruszyłaby protokół w sprawie Irlandii i Irlandii Północnej, ponieważ pozwoliłaby władzom Wielkiej Brytanii ignorować skutki prawne przepisów materialnych protokołu zawartego w umowie o wystąpieniu.

1 i 2 października odbyło się Specjalne posiedzenia Rady Europejskiej. Po posiedzeniu Rada Europejska przyjęła konkluzje w sprawie Covid-19, jednolitego rynku, polityki przemysłowej, kwestii cyfrowych oraz stosunków zewnętrznych.

Główne postanowienia:

COVID-19: Rada Europejska przeprowadziła szczegółowe dyskusje na temat radzenia sobie z pandemią COVID-19. Jest zdecydowana zachować jedność w obliczu tej trudnej sytuacji i apeluje do Rady, by wraz z Komisją zintensyfikowała ogólne działania koordynacyjne i prace nad stworzeniem i dystrybucją szczepionki na szczeblu UE. Rada Europejska będzie regularnie wracać do tej kwestii.

Jednolity rynek, polityka przemysłowa i kwestie cyfrowe: Rada Europejska podkreśla, że należy jak najszybciej powrócić do normalnie funkcjonującego jednolitego rynku. To jednak nie wystarczy: wyciągniemy wnioski z kryzysu związanego z COVID-19, zajmiemy się utrzymującymi się formami fragmentacji, barierami i słabościami oraz zwiększymy poziom ambicji. Rada Europejska wzywa do: ścisłego wdrażania i egzekwowania przepisów dotyczących jednolitego rynku, usunięcie utrzymujących się nieuzasadnionych barier, zaktualizowania europejskich ram w zakresie konkurencji w celu zapewnienia, by odpowiadały one na wyzwania związane z transformacją ekologiczną i cyfrową oraz zmieniającym się kontekstem globalnym, kształtowanie nowego systemu globalnego zarządzania gospodarczego w oparciu o ambitny i zrównoważony program w sprawie wolnego handlu, inwestowanie w kształcenie, szkolenie i skuteczne wykorzystywanie umiejętności.

Przewodniczący Parlamentu Europejskiego zabrał głos na początku specjalnego szczytu UE 1-2 października. W swoim przemówieniu podkreślił potrzebę Europy spełniajacej oczekiwania obywateli.

„Jesteśmy na drodze do stworzenia innej, bardziej elastycznej, bardziej włączającej społecznie i sprawiedliwszej Europy, która zapewnia wymierne korzyści naszym obywatelom. Naszym obowiązkiem jest trzymać się tego kursu i nie wahać się ” powiedział David Sassoli przywódcom UE.

Wspomniał o potrzebie aktywnego działania na rzecz odbudowy jednolitego rynku po kryzysie koronawirusowym, odbudowy gospodarki i tworzenia miejsc pracy, a także przeciwdziałania nierównościom społecznym i ekonomicznym oraz zaspokajania potrzeb tych najbardziej dotkniętych przez pandemię.

Jako jedną z przyczyn pogłębiania się nierówności wymienił brak dostępu do internetu: „W obecnie kształtującym się świecie, dostęp do internetu powinien być postrzegany jako nowe prawo człowieka”. „Wyzwaniem, przed którym stoi UE, jest bycie pionierem i dawanie przykładu w demokratyzacji cyfrowego świata” powiedział.

Skrytykował przywódców UE z powodu „niedopuszczalnych opóźnień w podejmowaniu decyzji” jeśli chodzi o migrację. Opisał nowy pakt w sprawie migracji i azylu przedstawiony 23 września przez Komisję Europejską jako „krok naprzód” i podkreślił, że Parlament jest otwarty na negocjacje z Radą i niemiecką prezydencją.