29 kwietnia obchodzimy Europejski Dzień Solidarności Międzypokoleniowej !

Europa się starzeje, bez wątpienia ten problem spędza sen z powiek niejednemu politykowi. Wiąże się z tym przecież  szereg zmian , głównie niekorzystnych dla obywateli poszczególnych państw europejskich, jak np. wydłużenie wieku aktywności zawodowej. Starzenie się ludności jest współcześnie zjawiskiem globalnym, dotyczącym wszystkich regionów i niemal wszystkich państw świata. Jednak w Europie zjawisko to zaznacza się najgłębiej. Niemal od początków ubiegłego wieku mamy najniższy przyrost naturalny i w konsekwencji Europa jest demograficznie najstarszym kontynentem. Co ciekawe , jeśli chodzi o Unię Europejską, tempo starzenia się ludności jest w ostatnich kilkunastu latach szybsze w nowo przyjętych państwach członkowskich z Europy Środkowowschodniej. W większości z nich, poza Słowacją i Czechami, proces starzenia się ludności przebiega znacznie szybciej niż przeciętnie w Unii Europejskiej. Również w Polsce  ta dynamika jest wyraźnie większa niż przeciętna—zbliża się do znajdujących się pod tym względem w najmniej korzystnej sytuacji członków Unii Europejskiej czyli Niemiec i Włoch. Prognozy dotyczące starzenia się społeczeństwa mówią, że w 2060 roku  co trzeci obywatel Unii Europejskiej będzie miał 65 lat lub więcej. Na każdego emeryta lub rencistę przypadać będą zaledwie dwie osoby w wieku produkcyjnym (obecnie przypadają cztery osoby). Obserwowane przekształcenia demograficzne są postrzegane przez instytucje Unii Europejskiej jako jedne z najważniejszych, strukturalnych wyzwań dla wspólnej gospodarki. Zgodnie z art. 25 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej Unia uznaje i szanuje prawo osób w podeszłym wieku do godnego i niezależnego życia oraz udziału w życiu społecznym i gospodarczym. W 2010 roku Parlament Europejski przyjął rezolucję „Wyzwania demograficzne i solidarność między pokoleniami” wzywającą państwa członkowskie do uczynienia aktywności osób starszych priorytetem na kolejne lata. Rok 2012 ustanowiono decyzją Parlamentu i Rady  jako Europejski rok Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej, którego  celem było zwrócenie uwagi opinii publicznej na wkład, jaki do społeczeństwa wnoszą osoby starsze.

Czy jednak we współczesnym społeczeństwie mamy okazję do międzypokoleniowego współdziałania? Niemal dwie trzecie (63,8%) mieszkańców UE (w wieku od 15 lat), przepytanych w marcu 2009 r., zgodziło się, że ludzie starsi i młodsi mają za mało okazji do spotykania się i wspólnej pracy w stowarzyszeniach i przy inicjatywach na rzecz społeczności lokalnej .Ten brak kontaktu i interakcji może zwiększyć ryzyko konfliktu międzypokoleniowego: młodsi mogą czuć się obciążeni koniecznością płacenia za emerytury i opiekę długoterminową dla rosnącej liczby ludzi starszych, podczas gdy starsi mogą uważać, że zmiany w społeczeństwie zagrażają im lub ich marginalizują (na przykład poprzez szybki postęp technologiczny). Warto więc , idąc za Traktatem lizbońskim, gdzie  solidarność międzypokoleniowa jest wprost wymieniona jako cel funkcjonowania UE, zastanowić się jak pomóc obu pokoleniom stworzyć Europę bezpieczną zarówno dla młodych jak i starszych obywateli. Z pewnością nie uciekniemy przed tym tematem.

Więcej o działaniach wobec osób starszych znajdziesz na stronie: http://www.age-platform.eu