Komisja Europejska opublikowała 28 lutego sprawozdania platform Facebook, Google i Twitter na temat postępów poczynionych w styczniu 2019 r. w wypełnianiu ich zobowiązań w zakresie zwalczania dezinformacji. Te trzy platformy internetowe, będące sygnatariuszami kodeksu postępowania w zakresie zwalczania dezinformacji, zostały poproszone o składanie comiesięcznych sprawozdań z działań przed wyborami do Parlamentu Europejskiego w maju 2019 r.

Główne wnioski ze sprawozdań sygnatariuszy:

• Facebook nie przedstawił informacji na temat wyników działań podjętych w styczniu w odniesieniu do kontroli umieszczania reklam. Wcześniej zapowiedział, że w marcu 2019 r. udostępni ogólnounijne archiwum reklamy politycznej i reklamy tematycznej. Sprawozdanie zawiera aktualne informacje na temat przypadków ingerencji w państwach członkowskich UE, które pochodziły z państw trzecich, ale nie zawiera informacji o liczbie fałszywych kont usuniętych z powodu ich szkodliwych działań wymierzonych konkretnie w Unię Europejską.

• Google przekazał dane dotyczące działań podjętych w styczniu w celu poprawy kontroli umieszczania reklam w UE w podziale na państwa członkowskie. Przedstawione wskaźniki nie są jednak wystarczająco szczegółowe i nie wyjaśniają w jakim zakresie podjęto działania w celu rozwiązania problemu dezinformacji, a w jakim zakresie w innych celach (np. reklama wprowadzająca w błąd). 29 stycznia Google opublikował nową politykę dotyczącą „reklamy wyborczej” i będzie publikować sprawozdania z przejrzystości w zakresie reklam, gdy tylko reklamodawcy zaczną zamieszczać takie reklamy. Google nie przedstawił konkretnych dowodów wdrożenia polityki w zakresie integralności swoich usług za styczeń.

• Twitter nie podał żadnych wskaźników dotyczących swoich zobowiązań na rzecz lepszej kontroli umieszczania reklam. W kwestii przejrzystości reklam politycznych, w przeciwieństwie do tego, co zapowiedziano w sprawozdaniu z realizacji w styczniu, Twitter odroczył decyzję do czasu przedłożenia sprawozdania z lutego. Jeżeli chodzi o integralność usług, Twitter dodał pięć nowych zbiorów kont, w tym wiele kont z państw trzecich, do swojego archiwum potencjalnych operacji zagranicznych, które jest publicznie dostępne i można je przeszukiwać. Nie podał jednak informacji na temat wskaźników umożliwiających pomiar postępów.

Co dalej?

Opublikowane dziś sprawozdania obejmują działania podjęte przez firmy internetowe w styczniu 2019 r. Następne miesięczne sprawozdanie, obejmujące działania z lutego, zostanie opublikowane w marcu 2019 r. Pozwoli to Komisji upewnić się, że przed wyborami europejskimi w maju 2019 r. wypracowano skuteczną politykę pozwalającą zapewnić integralność procesów wyborczych.
Przed końcem 2019 r. Komisja przeprowadzi kompleksową ocenę pierwszego 12-miesięcznego okresu stosowania kodeksu. Jeżeli jej wyniki okażą się niezadowalające, Komisja może zaproponować dalsze działania, w tym o charakterze regulacyjnym.

Przebieg procedury

Monitorowanie postępów w ramach kodeksu postępowania stanowi część planu działania na rzecz zwalczania dezinformacji, który Unia Europejska przyjęła w grudniu ubiegłego roku, aby budować zdolności i zacieśnić współpracę między państwami członkowskimi a instytucjami UE na rzecz aktywnego zwalczania zagrożeń związanych z dezinformacją.
Sygnatariusze, którzy opublikowali sprawozdania, przystąpili do kodeksu postępowania w październiku 2018 r. na zasadzie dobrowolności. W styczniu 2019 r. Komisja Europejska opublikowała pierwsze sprawozdania sygnatariuszy kodeksu postępowania w zakresie zwalczania dezinformacji. Kodeks ma umożliwić osiągnięcie celów określonych w komunikacie Komisji przedstawionym w kwietniu 2018 r. poprzez ustanowienie szerokiego zakresu zobowiązań obejmujących pięć obszarów:

• Wyeliminowanie przychodów z reklam w odniesieniu do kont i stron internetowych wprowadzających w błąd oraz zapewnienie reklamodawcom odpowiednich narzędzi bezpieczeństwa i informacji na temat stron internetowych zawierających dezinformację.
• Publiczne ujawnianie reklam politycznych i podejmowanie wysiłków na rzecz upubliczniania reklamy tematycznej.
• Wypracowanie konkretnej i publicznie dostępnej polityki w zakresie tożsamości i botów internetowych oraz podejmowanie działań na rzecz zamykania fałszywych kont.
• Oferowanie informacji i narzędzi pomagających użytkownikom w podejmowaniu świadomych decyzji, a także przedstawianie zagadnień będących przedmiotem zainteresowania opinii publicznej z różnych perspektyw przy jednoczesnym eksponowaniu wiarygodnych źródeł.
• Zapewnienie naukowcom spełniającego wymogi prywatności dostępu do danych, w celu śledzenia i lepszego zrozumienia rozprzestrzeniania i wpływu dezinformacji.

Od stycznia do maja 2019 r. Komisja prowadza ukierunkowane comiesięczne, pośrednie monitorowanie działań sygnatariuszy platformy służących wdrożeniu zobowiązań wynikających z kodeksu, które są najbardziej istotne i pilne w celu zapewnienia integralności wyborów. Mianowicie: kontrola umieszczania reklam (zobowiązanie nr 1); reklama polityczna i reklama tematyczna (zobowiązania 2–4); oraz integralność usług (zobowiązania 5 i 6).

Kodeks postępowania idzie również w parze z zaleceniem zawartym w pakiecie dotyczącym wyborów ogłoszonym przez przewodniczącego Junckera w orędziu o stanie Unii z 2018 r. Pakiet ten ma na celu zapewnienie wolnych, uczciwych i bezpiecznych wyborów do Parlamentu Europejskiego. Zaproponowano między innymi większą przejrzystość internetowych reklam politycznych oraz możliwość nałożenia kar za nielegalne wykorzystanie danych osobowych do świadomego wywierania wpływu na wynik wyborów. W związku z tym państwa członkowskie utworzyły krajową sieć współpracy w dziedzinie wyborów, składającą się z właściwych organów – takich jak organy wyborcze, organy ds. cyberbezpieczeństwa, organy ds. ochrony danych i organy ścigania – oraz wyznaczyły punkt kontaktowy wchodzący w skład europejskiej sieci współpracy w dziedzinie wyborów. Pierwsze spotkanie tej sieci miało miejsce 21 stycznia 2019 r., a drugie 27 lutego 2019 r.

Więcej o działaniach UE w sprawie dezinformacji:

http://europa.eu/rapid/press-release_IP-18-6647_pl.htm
http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-18-6648_pl.htm