Tygodnik Europejski Europe Direct Piotrków |
![]() |
![]() |
![]() |
Wpisany przez Anna Jędrzejewska |
TYGODNIK EUROPEJSKI Wszystkich sympatyków naszego Tygodnika Wybór najważniejszych informacji z minionego tygodnia w UE Wiadomości z Komisji Europejskiej Koronawirus: Komisja zatwierdza drugą umowę z Moderną w celu zapewnienia dodatkowych 300 mln dawek szczepionki 17 lutego Komisja Europejska zatwierdziła drugą umowę z firmą farmaceutyczną Moderna, w której przewidziano dodatkowy zakup 300 mln dawek w imieniu wszystkich państw członkowskich UE (150 mln w 2021 r. oraz opcja zakupu dodatkowych 150 mln w 2022 r.). Nowa umowa przewiduje również możliwość przekazywania szczepionek w formie darów krajom o niższych i średnich dochodach lub przekierowywania ich do innych krajów europejskich. Źródło i więcej informacji: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/IP_21_655 UE podwaja wkład do systemu COVAX (do kwoty 1 mld €), aby zapewnić bezpieczne i efektywne szczepionki dla krajów i niskich i średnich dochodach UE przeznaczy dodatkowe 500 mln € dla mechanizmy COVAX, podwajając dotychczasowy wkład Unii w tę globalną inicjatywę mającą na celu zapewnienie szczepionek dla krajów o średnich i niskich dochodach. Dodatkowy wkład UE, to 300 mln dotacji raz 200 mln € gwarancjach bankowych. W systemie COVAX uczestniczą 191 krajów, w tym 92 kraje uboższe, którym przysługiwały będą szczepionki finansowane w ramach tego tej inicjatywy. Źródło: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/ip_21_690 Koronawirus: Europa gotowa na zagrożenie wariantami wirusa 17 lutego Komisja zaproponowała szybkie działania przygotowujące Europę na coraz większe zagrożenie w związku z wariantami koronawirusa. Europejski plan gotowości do obrony biologicznej przed wariantami COVID-19 „Inkubator HERA” będzie polegał na współpracy naukowców, firm biotechnologicznych, producentów i organów publicznych w UE i na całym świecie. Zadaniem inkubatora będzie wykrywanie nowych wariantów, tworzenie zachęt do opracowywania nowych i odpowiednio dostosowanych szczepionek, przyspieszenie procesu zatwierdzania tych szczepionek oraz prace nad zwiększeniem zdolności produkcyjnych. Ważne jest rozpoczęcie działań już teraz, ponieważ nowe warianty wciąż się pojawiają, a wyzwania związane z przyspieszeniem produkcji szczepionek są coraz bardziej widoczne. Inkubator HERA będzie również modelem dla długoterminowego planu UE w zakresie gotowości na sytuacje nadzwyczajne związane ze zdrowiem. Najważniejsze działania, które pozwolą poprawić gotowość, opracowywać szczepionki przystosowane do wariantów i zwiększać produkcję przemysłową: 1. Wykrywanie, analiza i ocena wariantów o opracowanie specjalistycznych testów dla nowych wariantów i wspieranie sekwencjonowania genomu w państwach członkowskich – co najmniej 75 mln euro finansowania z UE, 2. Przyspieszenie zatwierdzania przez organy regulacyjne: szczepionek dostosowanych: w oparciu o coroczny model opracowania szczepionki przeciwko grypie, UE przyspieszy zatwierdzanie dostosowanych szczepionek przeciwko COVID-19 przez: o dostosowanie ram regulacyjnych, między innymi zmianę procedury regulacyjnej w celu umożliwienia zatwierdzenia dostosowanej szczepionki na podstawie mniejszej ilości dodatkowych danych przekazywanych EMA w sposób ciągły, 3. Przyspieszenie produkcji szczepionek przeciwko COVID-19: UE: o zaktualizuje istniejące i zawrze nowe umowy o zakupie z wyprzedzeniem, aby wspierać środkami finansowymi UE opracowanie nowych i dostosowanych szczepionek; umowy te będą musiały obejmować szczegółowy i wiarygodny plan prezentujący możliwości produkcji szczepionek w UE wraz z wiarygodnym harmonogramem; nie powinno to uniemożliwiać UE korzystania w razie potrzeby ze źródeł spoza UE, pod warunkiem że spełniają one unijne wymogi bezpieczeństwa, Zapowiedziane działania będą iść w parze ze współpracą międzynarodową za pośrednictwem Światowej Organizacji Zdrowia oraz z globalnymi inicjatywami w zakresie szczepionek. Przygotują one również grunt pod działalność unijnego urzędu ds. gotowości i reagowania na wypadek stanu zagrożenia zdrowia (HERA). HERA będzie rozbudowywać zapoczątkowane 17 lutego działania i tworzyć stałą strukturę dla modelowania ryzyka, globalnego nadzoru, transferu technologii, zdolności produkcyjnych, mapowania ryzyka w łańcuchu dostaw, elastyczności zdolności produkcyjnej oraz badań i rozwoju w dziedzinie szczepionek i medycyny. Źródło i więcej informacji: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/IP_21_641 Ochrona danych: Komisja Europejska rozpoczyna procedurę dotyczącą przepływu danych osobowych do Wielkiej Brytanii 19 lutego Komisja wszczęła procedurę w sprawie przyjęcia dwóch decyzji stwierdzających odpowiedni stopień ochrony w odniesieniu do przekazywania danych osobowych do Zjednoczonego Królestwa, jednej z nich na podstawie ogólnego rozporządzenia o ochronie danych, a drugiej na podstawie dyrektywy o ochronie danych w sprawach karnych. W ostatnich miesiącach Komisja uważnie oceniła brytyjskie prawo i praktykę w zakresie ochrony danych osobowych, w tym przepisy dotyczące dostępu organów publicznych do danych. Stwierdziła, że Zjednoczone Królestwo zapewnia zasadniczo taki sam stopień ochrony jak poziom gwarantowany na podstawie ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (RODO) oraz – po raz pierwszy – na podstawie dyrektywy o ochronie danych w sprawach karnych. W porównaniu z innymi państwami spoza UE, w przypadku których konwergencję osiąga się na drodze procesu stwierdzenia odpowiedniego stopnia ochrony między często rozbieżnymi systemami, brytyjski system ochrony danych od dziesięcioleci jest kształtowany przez prawo UE. Jednocześnie istotne jest, aby teraz, gdy Zjednoczone Królestwo nie będzie już związane unijnymi przepisami o ochronie prywatności, ustalenia dotyczące odpowiedniego stopnia ochrony nie ulegały dezaktualizacji. Dlatego też przyjęte decyzje będą obowiązywać najpierw przez okres czterech lat. Po tym okresie – jeżeli poziom ochrony w Zjednoczonym Królestwie będzie nadal odpowiedni – możliwe byłoby odnowienie ustaleń dotyczących odpowiedniego stopnia ochrony. Do tego czasu przepływ danych między Europejskim Obszarem Gospodarczym a Zjednoczonym Królestwem będzie nadal zabezpieczony dzięki warunkowemu systemowi przejściowemu uzgodnionemu w umowie o handlu i współpracy między Zjednoczonym Królestwem a UE. Ten okres przejściowy upływa 30 czerwca 2021 r. Dalsze kroki Po uwzględnieniu opinii Europejskiej Rady Ochrony Danych Komisja Europejska zwróci się o zgodę do przedstawicieli państw członkowskich w ramach tzw. procedury komitetowej. Po jej uzyskaniu Komisja Europejska będzie mogła przyjąć ostateczne decyzje stwierdzające odpowiedni stopień ochrony w odniesieniu do Zjednoczonego Królestwa. Źródło i więcej informacji: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/ip_21_661 Komisja zmierza w kierunku otwartej, zrównoważonej i asertywnej polityki handlowej Unii Komisja Europejska przedstawiła 18 lutego strategię handlową na nadchodzące lata. Odzwierciedla ona koncepcję otwartej strategicznej autonomii i opiera się z jednej strony na gotowości Unii do wspierania ożywienia gospodarczego przez forsowanie transformacji ekologicznej i cyfrowej. Drugim jej filarem jest ponowne skoncentrowanie się na wzmacnianiu multilateralizmu i na reformie zasad światowego handlu, tak aby były one sprawiedliwe i zrównoważone. W razie potrzeby UE wykaże większą asertywność w obronie swoich interesów i wartości, wykorzystując do tego celu m.in. nowe narzędzia. Mając na uwadze jedno z największych wyzwań naszych czasów i starając się odpowiadać na oczekiwania obywateli, Komisja uczyniła zrównoważony rozwój kluczowym elementem swojej nowej strategii handlowej. Zamierza za jej pomocą wspierać gruntowne przekształcenie gospodarki, tak aby stała się ona neutralna dla klimatu. Strategia obejmuje szereg flagowych działań, które służą wprowadzeniu bardziej restrykcyjnych zasad w handlu międzynarodowym i mają przyczynić się do ożywienia gospodarczego w UE. Dzięki nowej strategii zwiększona zostanie zdolność do wspierania transformacji cyfrowej i klimatycznej za pomocą handlu. Po pierwsze, strategia ta przyczyni się bowiem do realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu. Po drugie, spowoduje ona wyeliminowanie nieuzasadnionych barier handlowych w gospodarce cyfrowej, tak abyśmy mogli czerpać korzyści płynące z wykorzystania technologii cyfrowych w handlu. Przez wzmocnienie sojuszy, takich jak partnerstwo transatlantyckie, a także większe skupienie na krajach sąsiadujących i Afryce, Unia będzie w stanie skuteczniej wpływać na kierunek globalnych zmian. Jednocześnie UE przyjmie bardziej zdecydowane i asertywne podejście do kwestii wdrażania i egzekwowania swoich umów handlowych, zwalczania nieuczciwego handlu i rozwiązywania problemów związanych ze zrównoważonym rozwojem. Unia intensyfikuje swoje wysiłki, aby zagwarantować, że zawarte przez nią umowy rzeczywiście przyniosą unijnym pracownikom, rolnikom i obywatelom wynegocjowane korzyści. Źródło i więcej informacji: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/IP_21_644 Postępowania o uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego: główne decyzje podjęte w lutym (18 lutego 2021) Dla nas interesujące są szczególnie postępowania w dziedzinie środowiska, a to ze względu na to, iż część z postępowań, o których mówimy, dotyczy Polski. Wezwania do usunięcia uchybienia – art. 260 Ochrona przyrody: Komisja wzywa POLSKĘ do wykonania orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości w sprawie ochrony przyrody w Puszczy Białowieskiej Komisja kontaktuje się z władzami Polski w kwestii wykonania wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE związku z uchybieniem zobowiązaniom państwa członkowskiego ciążącym na nim na mocy dyrektywy siedliskowej (dyrektywa 92/43/EWG) i ptasiej (dyrektywa 2009/147/WE) w odniesieniu do ochrony Puszczy Białowieskiej. Dyrektywy zawierają różne obowiązki dla państw członkowskich, w tym wprowadzanie środków zapobiegających pogarszaniu się stanu siedlisk i niepokojenia gatunków, sprawdzanie, czy przedsięwzięcie może mieć znaczący wpływ na obszar Natura 2000 przed wydaniem zezwolenia oraz ustanowienie systemu ścisłej ochrony wielu gatunków. Zarówno w ramach Europejskiego Zielonego Ładu, jak i unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności wskazano, że UE musi chronić i przywracać różnorodność biologiczną, aby powstrzymać jej utratę. W wyroku z 17 kwietnia 2018 r. Trybunał wydał orzeczenie na niekorzyść Polski, gdyż nie zagwarantowała ona braku negatywnego wpływu planu urządzenia lasu Nadleśnictwa Białowieża na integralność obszarów Natura 2000. Polska nie ustanowiła również niezbędnych środków ochrony dla chronionych gatunków i siedlisk oraz nie zagwarantowała ścisłej ochrony gatunków chronionych i ptaków w związku z ich celowym zabijaniem lub niepokojeniem oraz pogarszaniem stanu lub niszczeniem ich terenów rozrodu lub gniazd w Nadleśnictwie Białowieża. Polska nadal nie zastosowała się do orzeczenia. Co najważniejsze, Polska nie uchyliła załącznika do planu urządzenia lasu Nadleśnictwa Białowieża wprowadzonego w 2016 r. i nie zastąpiła go środkami, które pozwoliłyby zachować integralność obszaru, zapewnić ochronę gatunków i siedlisk. Działania przewidziane przez Polskę są sprzeczne z dyrektywami i orzeczeniem Trybunału. Pomimo spotkań i wymian na szczeblu technicznym, podczas których Komisja wyraziła swoje obawy i zaoferowała doradztwo w zakresie prawidłowego wykonania wyroku, sytuacja w Polsce nie uległa zmianie. W związku z powyższym Komisja wystosowuje do Polski wezwanie do usunięcia uchybienia oraz wprowadzenia wszelkich niezbędnych środków w celu zaradzenia tej sytuacji. Polska ma dwa miesiące na ustosunkowanie się do zastrzeżeń zgłoszonych przez Komisję. W przeciwnym razie Komisja może ponownie skierować sprawę do Trybunału Sprawiedliwości UE oraz wystąpić o nałożenie kar finansowych. Wezwania do usunięcia uchybienia w dziedzinie środowiska skierowano także do: Rumunii. Litwy, Hiszpanii, Francji. Uzasadnione opinie Jakość powietrza: Komisja wzywa BELGIĘ, CZECHY i POLSKĘ do ochrony ludności przed zanieczyszczeniem powietrza Komisja wzywa Belgię, Czechy i Polskę do spełnienia wymogów dyrektywy 2008/50/WE w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy. W przypadku przekroczenia wartości dopuszczalnych określonych w dyrektywie państwa członkowskie są zobowiązane do przyjęcia planów ochrony powietrza i wprowadzenia odpowiednich środków, tak aby okres, w którym wartości te nie są dotrzymane, był jak najkrótszy. Europejski Zielony Ład, którego ambicją jest zerowy poziom emisji zanieczyszczeń, kładzie duży nacisk na ograniczenie zanieczyszczenia powietrza, które jest jednym z kluczowych czynników wpływających na zdrowie ludzi. Dwutlenek azotu (NO2) pochodzi głównie z działalności człowieka, takiej jak ruch drogowy, w szczególności z pojazdów napędzanych olejem napędowym, oraz z przemysłu. Tego rodzaju zanieczyszczenie jest przyczyną poważnych chorób, takich jak astma i upośledzenie czynności płuc. Pełne wdrożenie norm jakości powietrza zapisanych w prawodawstwie UE ma kluczowe znaczenie dla skutecznej ochrony zdrowia ludzkiego i ochrony środowiska naturalnego. Prawodawstwo UE dotyczące powietrza pozostawia państwom członkowskim wybór instrumentów zapewniających zgodność z uzgodnionymi normami jakości powietrza. Pomimo tego, że państwa członkowskie mają obowiązek zapewnienia obywatelom dobrej jakości powietrza, w wielu miejscach nadal występuje problem zanieczyszczenia powietrza, a w obszarach miejskich sytuacja jest szczególnie dotkliwa. W Belgii dopuszczalne wartości dwutlenku azotu (NO2) zostały przekroczone w strefie jakości powietrza – Bruksela od 2010 r., a w strefie jakości powietrza – Antwerpia od 2015 r. Ponadto należy ustanowić punkt poboru próbek w strefie jakości powietrza – Charleroi w celu zwalczania zanieczyszczenia powietrza spowodowanego ruchem drogowym. W Czechach roczne wartości dopuszczalne dla NO2 zostały przekroczone w aglomeracji Pragi i obecnie nie obowiązuje plan ochrony powietrza dla aglomeracji Pragi. W Polsce roczne wartości dopuszczalne dla NO2 zostały przekroczone w czterech aglomeracjach (warszawskiej, krakowskiej, wrocławskiej i górnośląskiej). Sprawozdania pokazują, że środki wprowadzone w celu wyeliminowania przekroczeń NO2 nie są wystarczające, aby okresy przekroczenia były jak najkrótsze. Ponieważ kraje te nie wypełniły jeszcze swoich zobowiązań, Komisja przesyła im obecnie uzasadnione opinie. Belgia, Czechy i Polska mają teraz dwa miesiące na udzielenie odpowiedzi i podjęcie niezbędnych działań. W przeciwnym razie Komisja może skierować sprawy do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Sprawy skierowane do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej Hałas: Komisja kieruje do Trybunału Sprawiedliwości sprawę przeciw POLSCE w związku z nieprzestrzeganiem dyrektywy dotyczącej hałasu Komisja Europejska podjęła decyzję o skierowaniu sprawy przeciwko Polsce do Trybunału Sprawiedliwości UE w związku z niedopełnieniem przez nią zobowiązań wynikających z dyrektywy dotyczącej hałasu (2002/49/WE). Europejski Zielony Ład wytycza dla UE ambitny cel zerowego poziomu emisji zanieczyszczeń, co przynosi korzyści pod względem zdrowia publicznego, środowiska, a także dążenia do neutralności klimatycznej. W kontekście tym konieczne jest przyjęcie planów działania w celu ograniczenia hałasu szkodliwego dla zdrowia ludzi. Polskie prawo krajowe nie nakazuje sporządzenia planów działania, które są obowiązkowe na mocy dyrektywy niezależnie od tego, czy w danej okolicy przekracza się wartości graniczne czy nie. Nadal nie ma planów działania dla 20 głównych odcinków linii kolejowych oraz 290 głównych odcinków dróg pomimo upływu terminu przyjęcia takich planów działania. Co więcej, prawo krajowe nie wymaga, by plany działania zawierały wszystkie niezbędne elementy przewidziane w dyrektywie, takie jak w szczególności rejestr konsultacji publicznych, środki zachowania obszarów ciszy oraz strategia długoterminowa. Biorąc udział w konsultacjach publicznych dotyczących planów działania, każdy obywatel może zweryfikować i wyrazić swoją opinię na temat tego, czy władze podejmują odpowiednie środki, aby zmniejszyć poziom hałasu tam, gdzie hałas może być szkodliwy, lub aby zapobiec osiąganiu przez hałas szkodliwego poziomu. Dlatego też konieczne jest nie tylko przyjęcie planów działania, ale także uwzględnienie wszystkich elementów w prawie krajowym. Biorąc pod uwagę, że Polska nie odniosła się do zastrzeżeń wyrażonych w uzasadnionej opinii Komisji, Komisja kieruje sprawę do Trybunału Sprawiedliwości UE. Więcej informacji: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/ip_21_413 Komisja pozywa też SŁOWACJĘ - w związku ze złą jakością powietrza; NIEMCY - w związku z nieprawidłowym wdrożeniem dyrektywy siedliskowej oraz SŁOWENIĘ - w związku z oczyszczaniem ścieków. Więcej informacji i źródło: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/inf_21_441 Nowy multilateralizm na miarę XXI wieku: strategia Unii Komisja i Wysoki Przedstawiciel zaprezentowali 17 lutego nową strategię mającą na celu zwiększenie wkładu UE w multilateralizm oparty na zasadach. We wspólnym komunikacie przedstawiono oczekiwania i ambicje UE w odniesieniu do systemu wielostronnego. Przedstawiony wniosek przewiduje wykorzystanie wszystkich narzędzi, którymi dysponuje UE, w tym szerokiego wsparcia politycznego, dyplomatycznego i finansowego, do wspierania pokoju i bezpieczeństwa na świecie, obrony praw człowieka i prawa międzynarodowego oraz propagowania wielostronnych rozwiązań globalnych problemów. Określanie i obrona priorytetów i wartości UE w systemie wielostronnym Aby sprostać wyzwaniom XXI wieku, potrzebujemy więcej, a nie mniej wielostronnego zarządzania i współpracy międzynarodowej opartej na zasadach. UE określiła jasne priorytety strategiczne w kwestiach, z którymi żaden kraj nie może się zmierzyć w pojedynkę: pokój i bezpieczeństwo, prawa człowieka i praworządność, zrównoważony rozwój, zdrowie publiczne oraz klimat. Unia musi teraz realizować te priorytety w trybie wielostronnym, w ramach strategicznego podejścia, aby zapewnić bezpieczniejszy świat i trwałe globalne ożywienie gospodarcze sprzyjające włączeniu społecznemu. UE musi wzmocnić swoją rolę przywódczą i zapewnić jedność działania na rzecz wspólnego sukcesu. W tym celu będzie rozwijać skuteczniejsze mechanizmy koordynacji w odniesieniu do wspólnych priorytetów i lepiej wykorzystywać swoją zbiorczą siłę, między innymi w oparciu o koncepcję „Drużyny Europy”. Jej aspekt demokratyczny i wyjątkowe zalety regulacyjne są atutami umożliwiającymi budowanie lepszego świata, natomiast jej struktury bezpieczeństwa i obrony wspierają globalne wysiłki na rzecz zachowania, utrzymania i budowania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. Modernizacja systemu wielostronnego Unia będzie nadal wspierać działania Sekretarza Generalnego ONZ na rzecz reform, które mają zapewnić adekwatność systemu wielostronnego do założonych celów i zdolność sprostania obecnym wyzwaniom. Będzie promować modernizację najważniejszych instytucji, takich jak Światowa Organizacja Zdrowia i Światowa Organizacja Handlu. Będzie również inicjować opracowywanie nowych globalnych norm i tworzenie platform współpracy w takich dziedzinach jak opodatkowanie, sfera cyfrowa czy sztuczna inteligencja. Europa silniejsza dzięki partnerstwu Zmiana krajobrazu multilateralizmu wymaga partnerstw nowej generacji. Unia zbuduje nowe sojusze z państwami trzecimi, zacieśni współpracę z organizacjami wielostronnymi i regionalnymi, a także z innymi zainteresowanymi stronami, zwłaszcza tymi, z którymi dzieli wspólne wartości demokratyczne, a z innymi będzie dążyć do wypracowania wspólnej płaszczyzny porozumienia. Będzie wspierać kraje partnerskie w skuteczniejszym angażowaniu się w system wielostronny i zapewniać systematyczne monitorowanie dwustronnych zobowiązań na rzecz realizacji celów wielostronnych. UE dąży do budowania bardziej inkluzywnego multilateralizmu. Ważna jest również współpraca z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, a także z sektorem prywatnym i innymi zainteresowanymi podmiotami. Dalsze kroki Komisja i Wysoki Przedstawiciel zwracają się do Parlamentu Europejskiego i Rady o zatwierdzenie tego podejścia i o współpracę na rzecz realizacji tych priorytetów. Źródło i więcej informacji: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/ip_21_622 W Parlamencie Europejskim w minionym tygodniu nie odbywały się posiedzenia Miniony tydzień w Radzie UE (źródło: www.consilium.europa.eu) Nieformalna wideokonferencja członków Rady Współpracy UE-Tadżykistan, 19 lutego 2021 Główne wyniki Rada Współpracy dokonała przeglądu wzajemnych relacji i odniosła się do aktualnych kwestii politycznych, społeczno-ekonomicznych, handlowych, energetycznych i międzynarodowych. Omówiono wpływ pandemii na Tadżykistan, w tym, oprócz kwestii ekonomicznych i społecznych , także sytuację dotyczącą swobód obywatelskich i praw człowieka, w celu dostosowania polityki UE, aby najcelniej kierować wsparcie do tego kraju. UE zachęcała władze Tadżykistanu do poprawy sytuacji w zakresie praw człowieka i praw podstawowych, a także do kontynuacji reform systemowych, jednocześnie potwierdzając wsparcie dla procesów reform wdrażanych w Tadżykistanie. Z zadowoleniem przyjęto osiągnięcia w sektorze zdrowia, edukacji i rozwoju obszarów wiejskich. Obie strony wymieniły poglądy na sytuacji politycznej w regionie, w tym rolę jaką Tadżykistan pełni w rozwoju współpracy regionalnej w Azji Środkowej w dziedzinie zaopatrzenia w wodę, współpracy w dziedzinie energii i bezpieczeństwa, a także wysiłki Tadżykistanu na rzecz stabilizacji sytuacji w Afganistanie oraz konstruktywną rolę tego kraju w działaniach ONZ w dziedzinie zagadnień zaopatrzenia w wodę i zmian klimatu. Nieformalna wideokonferencja ministrów edukacji, 19 lutego 2021 Główne wyniki Ministrowie wymienili poglądy w sprawie najlepszych praktyk i wymiany doświadczeń w zakresie osiągania równości w dostępie do edukacji na poziomie europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym. Część ministrów zwróciła uwagę na konieczność zwrócenia uwagi na wpływ pandemii COVID na dostęp do edukacji i wagę, jaką ma tradycyjne nauczanie. Zwrócono także uwagę na konieczność poprawy dostępu do edukacji dla osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnym, a także migrantów i uchodźców. Prezydencja portugalska omówiła także z ministrami rezolucję w sprawie strategicznych ram dla współpracy europejskiej w dziedzinie edukacji i szkolenia na rzecz Europejskiego Obszaru Edukacji (2021-2030), przyjęty w procedurze pisemnej 18 lutego 2021. Prezydencja wskazała 5 priorytetów strategicznych: • poprawa jakości, równości, integracji i osiągnięć we wszystkich dziedzinach edukacji i szkolenia; Oprócz tego rezolucja zawiera sugestie konkretnych działań w każdym z priorytetów, a także cele strategiczne, np. takie jak obniżenie wskaźników uczniów ze słabymi wynikami w nauce, osób przedwcześnie wypadających z systemu edukacji oraz wzrost liczby osób z wykształceniem wyższym. Ministrów poinformowano także o inicjatywie prezydencji, dotyczącej stworzenia platformy on-line, która służyłaby wymianie doświadczeń w zakresie zapobiegania negatywnym konsekwencjom pandemii w sektorze edukacji i szkoleń. Nieformalna wideokonferencja ministrów gospodarki i finansów, 16 lutego 2021 Państwa członkowskie starają się przełożyć na konkretne działania Instrument Odbudowy o wartości 672,5 mld EUR Główne wyniki Odbudowa gospodarcza w UE Ministrowie podsumowali bieżącą sytuację gospodarczą i perspektywy w tej dziedzinie. Zapoznali się z prezentacją Komisji na temat zimowej prognozy 2021 oraz z prezentacją Europejskiego Banku Centralnego na tematy związane ze stabilnością finansową. Rozmawiali też o wdrażaniu środków uzgodnionych w zeszłym roku w ramach unijnej reakcji na pandemię Covid-19. Ministrowie dyskutowali o trwającym opracowywaniu planów i ich priorytetów. Zgodzili się, że należy dołożyć wszelkich starań, by kompleksowe i ambitne plany powstały jak najszybciej. Komisja zreferowała też swoje operacje zaciągania pożyczek w ramach instrumentu SURE (europejski instrument tymczasowego wsparcia w celu zmniejszenia zagrożeń związanych z bezrobociem w sytuacji nadzwyczajnej). Obligacje wzbudziły duże zainteresowanie inwestorów, co poskutkowało korzystną wyceną. Prezydencja przedstawiła ministrom stan ratyfikacji decyzji o zasobach własnych. Zwróciła uwagę na konieczność szybkiego zakończenia tego procesu. Komisja poinformowała, jak widzi elementy składowe strategii zaciągania pożyczek w ramach Next Generation EU. W kwietniu ma przedstawić komunikat o operacjach zaciągania i udzielania pożyczek. Współpraca międzynarodowa Ministrowie przeprowadzili wstępną dyskusję na temat finansowych i politycznych priorytetów związanych z odbudową krajów o niskim dochodzie w kontekście unijnej globalnej inicjatywy na rzecz odbudowy. W trakcie pandemii pojawiły się wątpliwości, jak kraje rozwijające się i kraje o niskim dochodzie miałyby sfinansować swoją odbudowę, w sytuacji gdy połowa krajów o niskim dochodzie jest obecnie wysoko zadłużona lub mocno zagrożona wysokim zadłużeniem. Ministrowie dyskutowali o tym, w jaki sposób UE i państwa członkowskie mogłyby wspólnie zaradzić tym lukom finansowym zarówno na szczeblu globalnym, jak i krajowym. Dyskusja była oparta na konkluzjach Rady z listopada 2020 r. w sprawie międzynarodowego podejścia do ulgi w spłacie zadłużenia, w szczególności krajów Afryki. Ministrowie przygotowali się też do spotkania ministrów finansów i prezesów banków centralnych G-20 zaplanowanego na 26 lutego. Inne punkty Prezydencja zreferowała ministrom stan prac nad wnioskami ustawodawczymi w dziedzinie usług finansowych. Ministrowie zostali też poinformowani, że po wideokonferencji Rada przyjmie w procedurze pisemnej konkluzje o wytycznych budżetowych na 2022 r. oraz zalecenie w sprawie udzielenia Komisji przez Parlament Europejski absolutorium z wykonania budżetu UE na 2019 r. Covid-19 a transport: Rada przyjmuje przepisy o slotach i licencjach Rada przyjęła dwa zestawy tymczasowych przepisów mających wesprzeć sektor transportu, nadal ciężko dotknięty pandemią koronawirusa. Złagodzenie lotniskowych wymogów slotowych wesprze linie lotnicze oraz zapobiegnie szkodom środowiskowym, które powstałyby w wyniku pustych przelotów realizowanych jedynie w celu zachowania slotów na kolejny rok. Dalsza możliwość tymczasowego przedłużania ważności praw jazdy, badań przydatności do ruchu drogowego i innych konkretnych licencji, certyfikatów, świadectw i zezwoleń wesprze przewoźników i obywateli niemogących spełnić niektórych wymogów administracyjnych z powodu ograniczeń związanych z pandemią. Złagodzenie wymogu slotowego W ramach ogólnego unijnego wymogu slotowego linie lotnicze muszą wykorzystać co najmniej 80% swoich przydziałów czasu na start i lądowanie, by móc je zachować w kolejnym roku. Obecnie będą mogły zwrócić 50% swoich serii slotów przed rozpoczęciem sezonu letniego 2021 r., ale będą musiały wykorzystać co najmniej 50% pozostałych, jeśli chcą je zachować. Przez rok Komisja będzie mogła przyjmować akty delegowane w odniesieniu do dwóch kolejnych sezonów. Aktami tymi może zmienić minimalny poziom wykorzystania slotów w zakresie od 30% do 70%, aby elastycznie reagować na poziom ruchu lotniczego. Możliwość zwrotu 50% serii slotów dotyczy jedynie lata 2021 r. Linie lotnicze będą jednak musiały nie później niż trzy tygodnie przed planowanym lotem zwrócić wszelkie sloty, których nie zamierzają wykorzystać, tak by mogli ich użyć inni przewoźnicy. Zasada trzech tygodni obowiązywałaby również wtedy, gdyby środki zostały przedłużone aktami delegowanymi. Przepisy o zwrocie slotów to przykład przewidzianych w rozporządzeniu środków mających służyć reaktywacji branży i zachęcaniu do konkurencji. Szybkie przyjęcie rozporządzenia daje branży stabilne ramy prawne umożliwiające planowanie działalności na najbliższe sezony. Oznacza też, że nowe przepisy pojawią się przed rozpoczęciem tegorocznego sezonu letniego 28 marca 2021 r. Złagodzenie wymogu slotowego następuje po jego całkowitym zawieszeniu w lecie 2020 r. i zimie 2020‒2021. Przedłużanie ważności dokumentów W transporcie drogowym i kolejowym, żegludze śródlądowej oraz bezpieczeństwie morskim obowiązywać będą uaktualnione przepisy o przedłużaniu ważności dokumentów. Ważność certyfikatów, świadectw, licencji i zezwoleń, których data wygaśnięcia przypada na okres od 1 września 2020 r. do 30 czerwca 2021 r., można będzie przedłużyć o 10 miesięcy, o ile w danym państwie członkowskim obowiązują restrykcje związane z Covid-19. Państwa, które nie potrzebują przedłużać ważności dokumentów, nie muszą tego robić. Jednak będą musiały akceptować dokumenty, których ważność została przedłużona w innych państwach członkowskich. Pozwoli to na płynne funkcjonowanie jednolitego rynku i na kontynuowanie działalności transgranicznej. Bezpieczeństwo i ochrona transportu mają dla Rady i Parlamentu Europejskiego ogromne znaczenie. Zatwierdzony tekst stanowi, że jeżeli wymiana dokumentów na nowe okaże się niemożliwa jeszcze dłużej, państwo członkowskie może wystąpić do Komisji o zgodę na dalsze przedłużenie ich ważności. Jednak musi być oczywiste, że przedłużenie nie spowoduje nieproporcjonalnych zagrożeń dla bezpieczeństwa i ochrony transportu. Pierwotne przepisy o przedłużeniu ważności dokumentów zostały przyjęte w maju 2020 r. Procedura i dalsze kroki Oba rozporządzenia zostały przyjęte przez Radę w procedurze pisemnej. Rada i Parlament Europejski ustaliły, że akty będą analizowane w procedurze przyspieszonej, i ściśle współpracowały ze sobą w celu dojścia do porozumienia, dzięki czemu akty zostały szybko przyjęte. Parlament Europejski przeprowadził głosowanie 10 lutego. W tym tygodniu w Parlamencie Europejskim W tym tygodniu w Parlamencie odbywają się posiedzenia komisji parlamentarnych W poniedziałek odbędą się posiedzenia: • Komisji Spraw Zagranicznych; W poniedziałek odbędzie się także wspólna sesja PE i parlamentów narodowych, poświęcona gospodarczym, budżetowym i socjalnym wyzwaniom, które mogą utrudniać wyjście z pandemii. W spotkaniu wezmą udział m.in. Przewodniczący Parlamentu Europejskiego David Sassoli, Sekretarz Generalny ONZ, Antonio Guterres, Dyrektor Zarządzający MFW, Przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel, Przewodnicząca KE Ursula von der Leyen i Szefowa Europejskiego Banku Centralnego Christine Lagarde. We wtorek na posiedzeniach spotkają się: • Komisja ds. Zagranicznych; W środę odbędą się posiedzenia: • Podkomisji ds. Bezpieczeństwa i Obrony; W czwartek spotkają się: • Podkomisja Praw Człowieka, która zajmie się sytuacją w zakresie praw człowieka w Nigerii, Bangladeszu, Chinach; Cały kalendarz posiedzeń komisji Parlamentu ze szczegółami (ang.) dostępny tutaj. W tym tygodniu w Radzie UE/Radzie Europejskiej Nieformalna wideokonferencja ministrów rybołówstwa, 22 lutego 2021 W programie Unijni ministrowie rybołówstwa spotkają się na nieformalnej wideokonferencji pod przewodnictwem prezydencji portugalskiej. Spotkanie będzie w całości poświęcone konsultacjom prowadzonym z Wielką Brytanią co do uprawnień połowowych. Uprawnienia połowowe Ministrowie zapoznają się z bieżącym stanem konsultacji dwustronnych UE – Wielka Brytania co do uprawnień połowowych. Konsultacje dotyczą kwot na: • stada zarządzane wspólnie – na rok 2021 Konsultacje z Wielką Brytanią prowadzi Komisja. Na poprzednim spotkaniu – w styczniu – ministrowie podkreślili, że muszą być w pełni informowani i zaangażowani w cały proces. Rada do Spraw Zagranicznych, 22 lutego 2021 W programie Posiedzeniu przewodniczyć będzie wysoki przedstawiciel UE do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Josep Borrell. Unijni ministrowie wysłuchają informacji o sprawach bieżących i przy tej okazji przeanalizują szereg najnowszych kwestii i nadchodzących wydarzeń. Przyjrzą się m.in. sytuacji w Mjanmie i mają przyjąć konkluzje na ten temat. Ministrowie będą też rozmawiać o Etiopii i szczycie G-5 Sahel oraz wysłuchają najnowszych informacji o Iranie i Białorusi. Następnie przeprowadzą strategiczną dyskusję na temat ostatnich wydarzeń w stosunkach UE–Rosja. Ministrowie wymienią też poglądy na temat „Strategicznego kompasu” – unijnej inicjatywy, której celem jest wzmocnienie wspólnej europejskiej kultury bezpieczeństwa i obrony. UE stoi w obliczu nowych, coraz większych zagrożeń i wyzwań. W związku z tym ministrowie przeanalizują dynamiczną sytuację i przeprowadzą debatę o tym, czy należy wzmocnić istniejącą politykę i dostępne instrumenty. Po południu dzięki połączeniu wideokonferencyjnemu do uczestników dołączy sekretarz stanu USA Antony Blinken w celu wymiany poglądów na temat stosunków UE–USA. Na zakończenie uczestnicy spotkania omówią ostatnie wydarzenia dotyczące Hongkongu i przedyskutują kolejne kroki, które powinna podjąć UE. Nieformalna wideokonferencja ministrów spraw europejskich, 23 lutego 2021 W programie Ministrowie przygotują nadchodzącą wideokonferencję członków Rady Europejskiej zaplanowaną na 25 i 26 lutego 2021 r. Prezydencja portugalska poinformuje ministrów o konferencji w sprawie przyszłości Europy. Ministrowie wymienią poglądy na temat europejskiego planu działania na rzecz demokracji. Ocenią też aktualne stosunki między UE a Wielką Brytanią. Wideokonferencja członków Rady Europejskiej, 25–26 lutego 2021 W programie 25–26 lutego członkowie Rady Europejskiej spotkają się wideokonferencyjnie, by rozmawiać o bieżącej sytuacji pod względem pandemii Covid-19, o gotowości na zagrożenia zdrowotne, bezpieczeństwie, obronności i relacjach z państwami południowego sąsiedztwa. Covid-19 Przywódcy UE podsumują bieżącą sytuację epidemiologiczną. Będą rozmawiać o dalszej skoordynowanej reakcji na pandemię. Tematem obrad będą produkcja i dystrybucja szczepionek oraz swoboda podróżowania. Przywódcy po raz pierwszy wymienią poglądy na temat dotychczasowych doświadczeń w radzeniu sobie z pandemią, z myślą o wzmocnieniu odporności UE na zagrożenia zdrowotne. Uwzględnią też działania następcze co do przedstawionego przez Komisję pakietu dotyczącego unii zdrowotnej oraz ewentualne dalsze kroki, takie jak: • zwiększenie stopnia gotowości UE, poprawa systemów wczesnego ostrzegania i zapobiegania Przywódcy omówią również, jak wzmacniać solidarność międzynarodową i przyszłą międzynarodową współpracę zdrowotną. Będą rozmawiać zwłaszcza o wzmocnieniu Światowej Organizacji Zdrowia i opracowaniu międzynarodowego traktatu dotyczącego pandemii. Zwrócą się do Komisji, by do końca 2021 r. przygotowała odnośne sprawozdanie. Bezpieczeństwo i obronność Przywódcy przeprowadzą strategiczną debatę o europejskiej polityce bezpieczeństwa i obrony. Skoncentrują się na: • wzmacnianiu unijnej polityki bezpieczeństwa i obrony Przywódcy UE zweryfikują bieżące inicjatywy dotyczące inwestowania w obronność, gotowości operacyjnej oraz rozwoju zdolności. Omówią też prace na rzecz zwiększania odporności UE, zwłaszcza na cyberataki i zagrożenia hybrydowe. Południowe sąsiedztwo Przywódcy przeprowadzą strategiczną dyskusję o stosunkach UE z państwami południowego sąsiedztwa. W grudniu 2020 r. Rada Europejska przyjęła konkluzje w sprawie tego partnerstwa. Przywódcy UE podkreślili, że demokratyczne, stabilniejsze, ekologiczniejsze i zamożniejsze południowe sąsiedztwo to jeden z priorytetów strategicznych UE. W tym tygodniu odbędą się także Nieformalna wideokonferencja ministrów ds. rynku wewnętrznego i przemysłu (25 lutego 2021) Nieformalne spotkanie ministrów zatrudnienia, polityki społecznej i zdrowia 22 lutego 2021 oraz Nieformalna wideokonferencja ministrów ds. badań naukowych (26 lutego 2021) Podkreślenia w tekście pochodzą od redakcji
Zapraszamy także do śledzenia nowych wiadomości o funduszach, w tym zapowiedzi konkursów na stronie https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/, a także na stronie Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego: www.rpo.lodzkie.pl |