Ustawa Rządowa z 3 V 1791 była pierwszą, pisaną nowoczesną polską konstytucją i – jak się powszechnie przyjmuje – drugą na świecie, po amerykańskiej (1787). Autorami projektu byli Ignacy Potocki, król Stanisław August Poniatowski i Hugo Kołłątaj.

Konstytucja 3 maja była największym osiągnięciem legislacyjnym Sejmu Czteroletniego, który obradował od października 1788 roku do maja 1792.

Celem konstytucji była w pierwszym rzędzie gruntowna reforma ustroju politycznego kraju, w tym głównych wad systemu opartego na wolnej elekcji i demokracji szlacheckiej (w tym zniesienie liberum veto i ustanowienie TRÓJPODZIAŁU WŁADZY), a także – do pewnego stopnia – reformy społeczne.

I choć Rzeczpospolita, dla której uchwalono konstytucję zniknęła z mapy Europy, a konstytucja stała się raczej – jak mieli powiedzieć jej autorzy – „ostatnią wolą i testamentem gasnącej Ojczyzny”, w okresie rozbiorów stała się symbolem dążeń niepodległościowych i walki o suwerenność Polski.

W Preambule czytamy: „(...) z największą stałością ducha niniejszą konstytucję uchwalamy i tę całkowicie za świętą, za niewzruszoną deklarujemy, dopóki by naród w czasie, prawem przepisanym, wyraźną wolą swoją nie uznał potrzeby odmienienia w niej jakiego artykułu. Do której to konstytucji dalsze ustawy sejmu teraźniejszego we wszystkiem stosować się mają.”

A pełny tekst Konstytucji 3 maja znajdziecie tutaj.

Dzisiejsza grafika to fragment obrazu Jana Matejki, Konstytucja 3 Maja 1791 roku.
Obraz Znajduje się w zbiorach Zamku Królewskiego w Warszawie.

Ciekawą grafikę z opisem osób występujących na obrazie znajdziecie tutaj.