W ubiegłym roku niemal wszystkie państwa członkowskie zwiększyły swoją innowacyjność ? wynika z najnowszej tablicy wyników. Jednak tempo wzrostu innowacyjności spada i UE nie jest w stanie nadrobić stale utrzymującego się opóźnienia w stosunku do światowych liderów w tym zakresie: USA, Japonii i Korei Południowej. Największe opóźnienia odnotowuje się w sektorze prywatnym.

UE nadal utrzymuje wyraźną przewagę nad szybko rozwijającymi się gospodarkami Chin, Brazylii, Indii, Rosji i Republiki Południowej Afryki. Chiny jednak stale zwiększają swoją innowacyjność i stopniowo nadrabiają zaległości. W obrębie UE swoją wiodącą pozycję w ogólnym rankingu potwierdza Szwecja, a niewiele gorzej radzą sobie Dania, Niemcy i Finlandia (pełny ranking znajduje się poniżej). Działania przedsiębiorstw na rzecz innowacji są istotnym czynnikiem prowadzącym do osiągnięcia czołowych pozycji zarówno na poziomie UE, jak i w skali międzynarodowej.

- Tegoroczne wyniki stanowią wyraźny sygnał, że należy zintensyfikować wysiłki w celu zwiększenia innowacji. Jeżeli chcemy nadrobić opóźnienia wobec naszych głównych partnerów gospodarczych i przezwyciężyć obecny kryzys, należy poświęcić szczególną uwagę innowacjom. W szczególności liczę na przedsiębiorstwa, ponieważ dowiodły one, że dla sukcesów w dziedzinie innowacji ich rola jest kluczowa. Jednakże sukcesy nowopowstających firm w innych częściach świata pokazują, że w Europie nadal trzeba się wiele nauczyć – powiedział wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej i komisarz ds. przemysłu i przedsiębiorczości, Antonio Tajani.

- Potrzebujemy zrównoważonych krajowych systemów badań i innowacji, które zapewnią otoczenie sprzyjające innowacjom w biznesie. Tabela wyników wskazuje również na opóźnienia w stosunku do USA pod względem badań najbardziej zaawansowanych. Europejskiej przestrzeni badawczej potrzeba pilnie zwiększenia konkurencyjności, osiągania lepszych wyników, przyciągania i zatrzymywania największych światowych talentów – powiedziała Máire Geoghegan-Quinn, komisarz ds. badań, innowacji i nauki.

Pełen tekst sprawozdania jest dostępny na stronach internetowych: http://ec.europa.eu/enterprise/policies/innovation/facts-figures-analysis/innovation-scoreboard/index_en.htm oraz http://www.proinno-europe.eu/metrics

Aby zapoznać się z podsumowaniem indywidualnych wyników w dziedzinie innowacyjności dla wszystkich 27 państw członkowskich oraz innych krajów europejskich - zob. MEMO/12/74.

Kto jest liderem innowacyjności w Europie?

W unijnej tablicy wyników innowacyjności 2011 państwa członkowskie zostały podzielone na cztery grupy:

• liderzy innowacji: Szwecja, Dania, Niemcy i Finlandia;
• kraje doganiające liderów: Belgia, Wielka Brytania, Holandia, Austria, Luksemburg, Irlandia, Francja, Słowenia, Cypr i Estonia, z wynikami zbliżonymi do średniej dla UE-27;
• umiarkowani innowatorzy: Włochy, Portugalia, Czechy, Hiszpania, Węgry, Grecja, Malta, Słowacja i Polska mają wyniki poniżej średniej dla UE-27;
• innowatorzy o skromnych wynikach: Rumunia, Litwa, Bułgaria i Łotwa są znacznie poniżej średniej dla UE-27.

Co jest źródłem sukcesu liderów innowacji

Państwa na szczycie rankingu według złożonego wskaźnika innowacji mają wiele podobnych mocnych stron w krajowych systemach badań i innowacji, a kluczową rolę odgrywa u nich działalność gospodarcza oraz współpraca sektora publicznego i prywatnego. Mimo że nie istnieje jedna właściwa droga do osiągnięcia najlepszych wyników w dziedzinie innowacji, oczywiste jest, że we wszystkich państwach wiodących w dziedzinie innowacji, tj. w Finlandii, Szwecji, Danii i Niemczech, przedsiębiorstwa przeznaczają znaczne nakłady na badania i rozwój. Większość liderów innowacji ma również wysokie wyniki pod względem innych wskaźników innowacji związanych z działalnością firm. Najlepszy innowator w UE, Szwecja, zajmuje pierwsze miejsce w trzech spośród ośmiu wymiarów innowacji: pod względem zasobów ludzkich, środków finansowych i wsparcia oraz inwestycji przedsiębiorstw. Z kolei zarówno Niemcy, jak i Dania osiągnęły najlepsze wyniki w dwóch podkategoriach (powiązania i przedsiębiorczość oraz aktywa intelektualne vs innowatorzy i skutki ekonomiczne). Wszyscy najlepsi europejscy innowatorzy mają również dobre wyniki w komercjalizacji wiedzy technicznej.

UE w międzynarodowych porównaniach

Podobnie jak w roku ubiegłym, największa opóźnienie występuje w kategorii "działalność przedsiębiorstw", gdzie UE-27 pozostaje w tyle pod względem wydatków przedsiębiorstw na badania i rozwój, wspólnych publikacji sektora publicznego i prywatnego, a w porównaniu do USA, pod względem wysokiej jakości i atrakcyjności systemów badawczych. Lepsze warunki ramowe nie wystarczą, jeśli UE nie będzie w stanie przyciągnąć większej liczby wiodących naukowców i najlepszych młodych talentów naukowych z całego świata.

Informacje ogólne

Unijna tablica wyników innowacyjności 2011 opiera się obecnie na 24 wskaźnikach, które są pogrupowane w trzy główne kategorie i osiem wymiarów:

• „warunki podstawowe”, tj. podstawowe elementy, które umożliwiają innowacje (zasoby ludzkie, otwarte, znakomite i atrakcyjne systemy badawcze, oraz finansowanie i wsparcie);
• „działalność przedsiębiorstw” – kategoria odzwierciedlająca wysiłki europejskich przedsiębiorstw w zakresie innowacji (ich inwestycje, powiązania i przedsiębiorczość, aktywa niematerialne); oraz
• „produkty”, które pokazują, jak innowacje przekładają się na korzyści dla całej gospodarki (innowatorzy i skutki gospodarcze, w tym zatrudnienie).

Więcej informacji:

Dane dotyczące badań dla poszczególnych krajów:
http://ec.europa.eu/research/horizon2020/index_en.cfm?pg=country-profiles

Tabela wyników w zakresie rozwoju i badań: Zob. IP/11/1025 oraz MEMO/11/705
http://ec.europa.eu/research/innovation-union/index_en.cfm
http://ec.europa.eu/europe2020/index_pl.htm
Europa 2020