Rośnie powszechność kształcenia w zakresie przedsiębiorczości – wynika ze sprawozdania Komisji Europejskiej. – Jeżeli mamy utrzymać konkurencyjność Europy, musimy inwestować w ludzi, w ich umiejętności, zdolności przystosowawcze oraz innowacyjność – powiedziała komisarz Androulla Vassiliou. Polska jest wśród tych krajów UE, które włączyły kształcenie w zakresie przedsiębiorczości do swoich strategii edukacyjnych lub na rzecz wzrostu.

Zgodnie z niedawno opublikowanym sprawozdaniem Komisji Europejskiej kształcenie w zakresie przedsiębiorczości jest coraz powszechniej promowane w większości państw europejskich. Osiem państw (Dania, Estonia, Litwa, Niderlandy, Szwecja, Norwegia, Walia oraz flamandzka część Belgii) uruchomiły specjalne strategie promowania kształcenia w zakresie przedsiębiorczości, a 13 innych państw (Austria, Bułgaria, Republika Czeska, Finlandia, Grecja, Węgry, Islandia, Liechtenstein, Polska, Słowacja, Słowenia, Hiszpania i Turcja) włączyły je do swoich strategii uczenia się przez całe życie, strategii na rzecz młodzieży lub na rzecz wzrostu. W połowie państw europejskich przeprowadza się reformy edukacji, których częścią jest zwiększenie roli kształcenia w zakresie przedsiębiorczości. Na potrzeby sprawozdania zatytułowanego „Kształcenie w zakresie przedsiębiorczości w szkołach w Europie” zbadano 31 państw i 5 regionów europejskich.

- Kształcenie w zakresie przedsiębiorczości jest czynnikiem napędowym przyszłego wzrostu i pomoże nam zainspirować kolejne pokolenia przedsiębiorców. Jeżeli mamy utrzymać konkurencyjność Europy, musimy inwestować w ludzi, w ich umiejętności, zdolności przystosowawcze oraz innowacyjność. Oznacza to, że musimy zachęcać do prawdziwej zmiany sposobu myślenia w Europie w kierunku większej przedsiębiorczości, zaczynając od zaszczepiania ducha przedsiębiorczości od najwcześniejszych lat szkolnych – powiedziała Androulla Vassiliou, komisarz ds. edukacji, kultury, wielojęzyczności i młodzieży.

Ze wspomnianego sprawozdania wynika, że kształcenie w zakresie przedsiębiorczości jest elementem programów nauczania szkół podstawowych w dwóch trzecich państw objętych badaniem. Chociaż na tym etapie kształcenia przedsiębiorczość nie jest nauczana jako osobny przedmiot, w połowie państw zdefiniowano efekty uczenia się, które dotyczą postaw i umiejętności związanych z przedsiębiorczością, takie jak wykazywanie inicjatywy i podejmowanie ryzyka oraz kreatywność.

W gimnazjach i szkołach średnich w połowie państw przedsiębiorczość jest częścią takich przedmiotów obowiązkowych, jak ekonomia lub nauki społeczne. W dwóch państwach – na Litwie i w Rumunii – przedsiębiorczość jest osobnym, obowiązkowym przedmiotem. Praktyczne umiejętności związane z przedsiębiorczością zostały określone przez cztery państwa – Litwę, Rumunię, Liechtenstein i Norwegię.

W sprawozdaniu wskazuje się również, że wiele państw wspiera inicjatywy związane z kształceniem w zakresie przedsiębiorczości, takie jak zacieśnianie współpracy między sektorem edukacji i biznesu oraz zakładanie przez studentów małych firm. Jednak ukierunkowane kształcenie nauczycieli w tej dziedzinie dostępne jest jedynie we Wspólnocie Flamandzkiej w Belgii, w Bułgarii i w Niderlandach. Tylko w jednej trzeciej państw europejskich istnieją centralne wytyczne i materiały dydaktyczne dla kształcenia w zakresie przedsiębiorczości.

Kontekst

Unia Europejska promuje przedsiębiorczość jako kluczowy czynnik konkurencyjności, a także wskazuje na znaczenie rozpowszechniania europejskiej kultury przedsiębiorczości przez wspieranie właściwego sposobu myślenia i umiejętności związanych z przedsiębiorczością.

W zaleceniu Parlamentu Europejskiego i Rady z 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie przedsiębiorczość jest jedną z ośmiu kluczowych kompetencji.

Potrzeba zwiększenia potencjału obywateli w zakresie przedsiębiorczości i innowacyjności podkreślona jest także w trzech inicjatywach przewodnich strategii „Europa 2020” na rzecz zrównoważonego wzrostu gospodarczego i zatrudnienia: „Unia innowacji”, „Mobilna młodzież” oraz „Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia”.

Zwiększanie kreatywności i innowacyjności, w tym przedsiębiorczości, na wszystkich poziomach kształcenia i szkolenia jest także długoterminowym celem strategicznych ram współpracy europejskiej „Kształcenie i szkolenie 2020”.

W tym celu w listopadzie 2011 r. Komisja powołała grupę roboczą ds. kształcenia w zakresie przedsiębiorczości. Grupa ta składa się z ekspertów z 24 państw oraz z przedstawicieli przedsiębiorstw i związków zawodowych. Jej celem jest wsparcie wysiłków państw członkowskich w realizacji kształcenia w zakresie przedsiębiorczości oraz kierowanie pracami Komisji na rzecz promowania kształcenia w tym zakresie. Do końca 2013 r. grupa opracuje poradnik strategiczny na temat kształcenia w zakresie przedsiębiorczości.

Europejski Instytut Innowacji i Technologii

Europejski Instytut Innowacji i Technologii (EIT) kładzie szczególny nacisk na przedsiębiorczość, a jego celem jest kształcenie kolejnych pokoleń młodych przedsiębiorców oraz zachęcanie i wpieranie osób i przedsiębiorstw w rozwijaniu innowacyjnych pomysłów i wprowadzaniu ich na rynek. Pierwsze nowe przedsiębiorstwa utworzone w ramach wspólnot wiedzy i innowacji EIT zostały niedawno przedstawione podczas pierwszej edycji nagród przedsiębiorczości EIT (IP/12/160).

Eurydice

Sieć Eurydice oferuje informacje i analizy dotyczące europejskich systemów kształcenia i polityki w zakresie edukacji. Należy do niej 37 biur krajowych znajdujących się we wszystkich 33 państwach uczestniczących w unijnym programie „Uczenie się przez całe życie” (państwa członkowskie UE, Chorwacja, Islandia, Lichtenstein, Norwegia, Szwajcaria i Turcja). Sieć jest koordynowana i zarządzana przez unijną Agencję Wykonawczą ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego, która odpowiada za przygotowywanie publikacji i oferuje bogate internetowe zasoby informacji.

Dodatkowe informacje

Pełne sprawozdanie w języku angielskim dostępne jest tutaj: Entrepreneurship Education at School in Europe.

Komisja Europejska: Kształcenie i szkolenie