KE proponuje unijny system certyfikacji sprzętu do kontroli bezpieczeństwa w portach lotniczych. Urządzenia wykorzystywane do sprawdzania osób, bagażu kabinowego i towarów generują w UE roczny obrót przekraczający 4 mld euro. - Ten wniosek, poprzez uproszczenie i harmonizację przepisów, zagwarantuje, że wysokie standardy kontroli bezpieczeństwa będą stosowane w portach lotniczych w całej Unii – mówi komisarz Dimitris Avramopoulos.

Zgodnie z zapowiedziami z 20 kwietnia, kiedy to nakreślono dalsze działania w kierunku utworzenia prawdziwej i skutecznej unii bezpieczeństwa UE, Komisja Europejska występuje z wnioskiem w sprawie ustanowienia jednolitej unijnej procedury certyfikacji sprzętu kontrolnego wykorzystywanego do ochrony lotnictwa, która ma służyć zwiększeniu konkurencyjności unijnego sektora bezpieczeństwa. Stosowanie unijnego certyfikatu pozwoli na wprowadzanie do obrotu sprzętu wykorzystywanego do ochrony lotnictwa zatwierdzonego w jednym państwie członkowskim także w pozostałych państwach członkowskich. Utworzenie unijnego systemu wzajemnego uznawania sprzętu wykorzystywanego do ochrony lotnictwa pomoże w przezwyciężeniu fragmentaryzacji rynku, poprawi konkurencyjność unijnego sektora bezpieczeństwa, zwiększy zatrudnienie w sektorze i w konsekwencji przyczyni się do usprawnienia ochrony lotnictwa w całej Europie.

Komisarz ds. migracji, spraw wewnętrznych i obywatelstwa Dimitris Avramopoulos powiedział: - Technologia może być dla nas narzędziem pomocnym w zapobieganiu zagrożeniom, zanim te się urzeczywistnią, a także we wzmacnianiu bezpieczeństwa obywateli Unii i zwiększaniu odporności europejskiego społeczeństwa jako całości. Ten wniosek, poprzez uproszczenie i harmonizację przepisów dotyczących certyfikacji sprzętu wykorzystywanego do kontroli w portach lotniczych, zagwarantuje, że nasze wysokie standardy kontroli bezpieczeństwa będą stosowane w portach lotniczych w całej UE. Przyczyni się on także do zwiększenia konkurencyjności europejskiego sektora bezpieczeństwa i zwiększenia jego zdolności do proponowania rozwiązań służących poprawie bezpieczeństwa obywateli Unii.

Sprzęt wykorzystywany do kontroli osób, bagażu kabinowego i towarów w sektorze lotnictwa stanowi istotny rynek: całkowity roczny obrót na tym rynku wynosi 14 mld euro, z czego 4,2 mld euro w samej UE. Obecnie rynek wewnętrzny UE sprzętu wykorzystywanego do kontroli jest jednak rozdrobniony ze względu na krajowe procedury certyfikacyjne, które osłabiają efektywność rynku i utrudniają swobodny przepływ towarów. Umożliwienie swobodnego przepływu sprzętu kontrolnego wykorzystywanego do ochrony lotnictwa cywilnego w obrębie rynku wewnętrznego doprowadzi do zwiększenia globalnej konkurencyjności unijnego sektora bezpieczeństwa.

W ramach istniejących przepisów UE określających specyfikacje techniczne i wymagania w zakresie efektywności w odniesieniu do sprzętu kontrolnego wykorzystywanego do ochrony lotnictwa w portach lotniczych UE nie ustanawia się wiążącego prawnie, ogólnounijnego systemu oceny zgodności, który zapewniałby przestrzeganie wymaganych norm we wszystkich portach lotniczych UE. Z tego względu sprzęt certyfikowany w jednym państwie członkowskim UE nie może być wprowadzony do obrotu w pozostałych państwach członkowskich. Wniosek Komisji ustanawia jednolity unijny system certyfikacji opierający się na wspólnej metodzie badań i wydawaniu przez producentów certyfikatów zgodności, które będą ważne we wszystkich państwach członkowskich UE, zgodnie z zasadą wzajemnego uznawania.

Kontekst

Sprzęt kontrolny wykorzystywany do ochrony lotnictwa oznacza sprzęt wykorzystywany do ochrony lotnictwa, który stosuje się do kontroli osób (pasażerów i pracowników portów lotniczych), bagażu kabinowego, bagażu rejestrowanego, dostaw, ładunków lotniczych i poczty lotniczej.

Prawodawstwo UE dotyczące sprzętu kontrolnego wykorzystywanego do ochrony lotnictwa opiera się na normach opracowanych przez Komisję i jest ciągle dostosowywane do zmieniających się scenariuszy zagrożeń i ocen ryzyka. Niemniej jednak przepisy UE nie przewidują obecnie procedury automatycznego uznawania na poziomie UE certyfikowanego sprzętu wykorzystywanego do ochrony lotnictwa. Z tego względu sprzęt certyfikowany w jednym państwie członkowskim UE może być wprowadzony do obrotu tylko w tym państwie, a nie na terytorium całej Unii.

Istniejącym przepisom UE (rozporządzenie (WE) nr 300/2008), określającym specyfikacje techniczne i wymagania w zakresie efektywności w odniesieniu do sprzętu kontrolnego wykorzystywanego do ochrony lotnictwa w portach lotniczych UE, nie towarzyszy wiążący prawnie ogólnounijny system oceny zgodności, który zapewniałby przestrzeganie wymaganych, opracowanych przez Komisję norm we wszystkich portach lotniczych UE. Z tego względu sprzęt certyfikowany w jednym państwie członkowskim UE może obecnie być wprowadzony do obrotu zasadniczo tylko w tym państwie. Obowiązujące przepisy umożliwiają państwom członkowskim uznanie certyfikatów wydanych w innych państwach członkowskich, żądanie wykonania dodatkowych badań w celu sprawdzenia, czy sprzęt spełnia wymogi określone w prawodawstwie UE, a nawet ograniczenie jego stosowania na ich terytorium.

Państwa członkowskie, we współpracy z Komisją, rozwiązały częściowo kwestię rozdrobnienia rynku poprzez opracowanie wspólnych metod badań w ramach zapewnianych przez Europejską Konferencję Lotnictwa Cywilnego (ECAC). W 2008 r. ECAC wprowadziła wspólny proces oceny (CEP) na potrzeby badań sprzętu do kontroli wykorzystywanego w sektorze lotnictwa. Od czasu jego wprowadzenia dokonano szeregu przeglądów CEP i wprowadzono w nim ulepszenia pod kątem skuteczności, ale aby można było w pełni wykorzystać jego potencjał, systemowi nadal brakuje prawnie wiążącego charakteru.

Komisja Europejska przyjęła w dniu 28 kwietnia 2015 r. Europejską agendę bezpieczeństwa określającą główne działania mające na celu zapewnienie skutecznego reagowania UE na terroryzm i zagrożenia bezpieczeństwa w Unii Europejskiej w latach 2015–2020. Agenda stanowi spełnienie zobowiązań zawartych w wytycznych politycznych przewodniczącego Komisji Europejskiej Jeana-Claude’a Junckera i jest głównym elementem odnowionej strategii bezpieczeństwa wewnętrznego, która została przyjęta przez Radę w dniu 16 czerwca 2015 r.

Po zamachach w Brukseli przewodniczący Jean-Claude Juncker ogłosił w dniu 23 marca, że Europa potrzebuje unii bezpieczeństwa, aby skutecznie zwalczać zagrożenie terroryzmem, przy wykorzystaniu Europejskiej agendy bezpieczeństwa. W dniu 20 kwietnia Komisja przedstawiła dalsze działania w kierunku utworzenia prawdziwej i skutecznej unii bezpieczeństwa UE. Komisja potwierdziła, że w 2016 r. w ramach zapowiadanych dalszych działań przedstawi wnioski dotyczące certyfikacji sprzętu wykorzystywanego do kontroli w portach lotniczych.

Dodatkowe informacje:

Rozporządzenie ustanawiające unijny system certyfikacji sprzętu kontrolnego wykorzystywanego do ochrony lotnictwa
Często zadawane pytania: Komisja proponuje unijny system certyfikacji sprzętu kontrolnego wykorzystywanego do ochrony lotnictwa
Europejska agenda bezpieczeństwa: Torowanie drogi ku unii bezpieczeństwa
Komunikat Komisji w sprawie Europejskiej agendy bezpieczeństwa
Rozporządzenie (WE) nr 300/2008 w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie ochrony lotnictwa cywilnego
Akty wykonawcze do rozporządzenia (WE) nr 300/2008, w szczególności rozporządzenie Komisji (UE) nr 2015/1998
Komunikat Komisji „Polityka w zakresie sektora bezpieczeństwa. Plan działania na rzecz innowacyjnego i konkurencyjnego sektora bezpieczeństwa”