W ubiegłym roku niemal 2500 produktów – od zabawek po pojazdy silnikowe – nie trafiło na unijny rynek lub zostało z niego wycofanych, ponieważ uznano je za niebezpieczne dla konsumentów. Od 12 lat Komisja Europejska i państwa członkowskie UE wspólnie zapewniają bezpieczeństwo towarów konsumpcyjnych wprowadzanych na rynki europejskie. W tym celu stosują system wczesnego ostrzegania RAPEX o niebezpiecznych produktach nieżywnościowych.

- Każdy produkt w Europie musi być bezpieczny dla obywateli. Produkty potencjalnie szkodliwe należy usuwać z rynku tak szybko, jak to możliwe. Dlatego właśnie stworzyliśmy system wczesnego ostrzegania, który, jak pokazały wieloletnie doświadczenia, okazał się skutecznym narzędziem chroniącym bezpieczeństwo unijnych konsumentów. Jest to bardzo praktyczny przykład unijnej współpracy przynoszącej korzyści naszym obywatelom - powiedziała Věra Jourová, komisarz do spraw sprawiedliwości, konsumentów i równouprawnienia płci.

System wczesnego ostrzegania RAPEX gwarantuje, że informacje o niebezpiecznych produktach nieżywnościowych wycofanych z rynku lub od użytkowników gdziekolwiek w Europie są szybko przekazywane państwom członkowskim i Komisji Europejskiej. Dzięki temu w całej UE podejmowane są odpowiednie działania następcze (zakaz lub wstrzymanie sprzedaży, wycofanie z obrotu, wycofanie od użytkowników lub zablokowanie przywozu przez organy celne), a odpowiednie informacje trafiają do konsumentów. W 2014 r. w systemie zarejestrowano 2755 takich działań.

W 2014 r. liczba odwiedzin na stronie internetowej systemu wczesnego ostrzegania RAPEX wyniosła 2 mln, a nowe narzędzia wyszukiwania dają konsumentom i przedsiębiorstwom lepszy dostęp do informacji o wykrytych produktach niebezpiecznych oraz wycofanych od użytkowników.

System obejmuje obecnie trzydzieści jeden państw (UE wraz z Islandią, Liechtensteinem i Norwegią).

Jakie produkty stanowią zagrożenie?

W 2014 r. głównymi kategoriami produktów, które wymagały podjęcia działań naprawczych, były zabawki (28 proc.) oraz odzież, tkaniny i wyroby związane z modą (23 proc.). Wśród najczęściej zgłaszanych rodzajów zagrożeń powodowanych przez te produkty znalazły się: ryzyko odniesienia obrażeń, ryzyko chemiczne oraz ryzyko zadławienia się.

Najbardziej powszechne zagrożenia chemiczne odnotowane w 2014 r. dotyczyły produktów takich jak obuwie i artykuły skórzane (np. chrom VI – substancja uczulająca skórę), zabawki i artykuły pielęgnacyjne dla dzieci (np. plastyfikatory, które mogą powodować bezpłodność), a także biżuteria designerska (np. szkodliwe metale ciężkie).

Skąd pochodzą takie produkty?

Chiny plasują się na czele listy państw, z których pochodzą produkty zgłaszane za pośrednictwem systemu wczesnego ostrzegania. W ubiegłym roku – podobnie jak w 2013 r. – 64 proc. wszystkich zgłoszeń produktów niebezpiecznych dotyczyło produktów pochodzących z tego kraju. Komisja Europejska ściśle współpracuje z Chinami, wykorzystując specjalną aplikację systemu wczesnego ostrzegania poświęconą temu krajowi, w celu dopilnowania, by władze chińskie rozwiązywały problemy dotyczące kwestii bezpieczeństwa produktów na miejscu.

System wczesnego ostrzegania – kilka danych liczbowych

2435 – tyle wyniosła całkowita liczba zgłoszeń w 2014 r.

Stanowi to wzrost o 3 proc. w porównaniu z wcześniejszym rokiem, co oznacza lepszą ochronę konsumentów dzięki większej ilości zatrzymanych produktów niebezpiecznych.

2 755 – tyle wyniosła liczba podjętych działań następczych w 2014 r.

Kiedy państwa członkowskie wykryją produkt niebezpieczny, powiadamiają o tym za pomocą systemu wczesnego ostrzegania. Pozostałe państwa rozpoczynają wówczas poszukiwania danego produktu na swoim rynku i te, które go wykryją, wskazują, jakie podjęto działania następcze (zakaz lub wstrzymanie sprzedaży, wycofanie z obrotu, wycofanie od użytkowników lub zablokowanie przez organy celne).

 

Pięć najczęściej zgłaszanych kategorii produktów w 2014 r.

 

Powiadomienia w 2014 r. według państwa pochodzenia zgłaszanego produktu