Komisja Europejska podjęła 22 grudnia decyzję o wszczęciu postępowania w sprawie uchybienia przeciwko Polsce ze względu na poważne zastrzeżenia dotyczące polskiego Trybunału Konstytucyjnego i jego niedawnego orzecznictwa. Trybunał Konstytucyjny w swoich wyrokach z 14 lipca 2021 r. i 7 października 2021 r. uznał postanowienia traktatów UE za niezgodne z Konstytucją RP, wyraźnie kwestionując zasadę pierwszeństwa prawa UE. Polska ma dwa miesiące na udzielenie odpowiedzi na wezwanie do usunięcia uchybienia.

Komisja uważa, że wyroki Trybunału Konstytucyjnego naruszają ogólne zasady autonomii, pierwszeństwa, skuteczności i jednolitego stosowania prawa Unii oraz zasadę wiążącego skutku wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności w swoim lipcowym wyroku Trybunał Konstytucyjny zanegował wiążący skutek wszelkich postanowień dotyczących środków tymczasowych wydanych przez Trybunał Sprawiedliwości na podstawie art. 279 TFUE w celu zagwarantowania skutecznej kontroli sądowej przez niezawisły i bezstronny sąd ustanowiony na mocy ustawy.

W swoim październikowym wyroku Trybunał Konstytucyjny naruszył również swoje obowiązki wynikające z prawa UE, uznając za niezgodną z Konstytucją – a tym samym pozbawioną skuteczności w polskim porządku prawnym – wykładnię art. 19 ust. 1 TUE dokonaną przez Trybunał Sprawiedliwości, zgodnie z którą sądy krajowe mogą dokonywać kontroli legalności procedury powołania sędziego oraz wypowiadać się na temat ewentualnej wadliwości procesu powołania w celu sprawdzenia, czy sędzia lub sąd, w którym ten sędzia orzeka, spełnia wymogi art. 19 ust. 1 TUE.

Zapraszamy do zapoznania się z podsumowaniem zeszłotygodniowej, ostatniej w tym roku, sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego.

Wśród tematów odnajdziemy m.in: wręczenie Nagrody im. Sacharowa, strategia cyfrowa, równość płci, praworządność, Europejski rok młodzieży.

Z podsumowaniem można zapoznać się na stronach internetowych PE, a konkretnie pod adresem: https://www.europarl.europa.eu/news/pl/headlines/eu-affairs/20211209STO19126/podsumowanie-sesji-plenarnej-nagroda-sacharowa-strategia-cyfrowa-rownosc-plci

Komisja Europejska przyjęła wniosek legislacyjny dotyczący nowej unijnej dyrektywy mającej na celu zwalczanie przestępstw przeciwko środowisku, czym wypełniła kluczowe zobowiązanie zawarte w Europejskim Zielonym Ładzie. Wniosek ten ma zwiększyć skuteczność ochrony środowiska poprzez zobowiązanie państw członkowskich do wprowadzenia środków prawa karnego.

Zdefiniowano w nim nowe przestępstwa przeciwko środowisku, określono minimalny poziom sankcji i zwiększono skuteczność współpracy organów ścigania. Zobowiązuje ona również państwa członkowskie do wspierania i wspomagania osób zgłaszających przestępstwa przeciwko środowisku i do współpracy w zakresie egzekwowania prawa. Wniosek przyczyni się do ochrony przyrody i zasobów naturalnych, a także zdrowia publicznego i dobrostanu.

Komisja Europejska zaproponowała aktualizację przepisów, aby poprawić zarządzanie strefą Schengen. Te ukierunkowane zmiany zacieśnią koordynację w ramach UE i przygotują lepiej państwa członkowskie na nowe wyzwania związane z zarządzaniem zarówno wspólną granicą zewnętrzną UE, jak i granicami wewnętrznymi w obrębie strefy Schengen.

Aktualizacja przepisów ma na celu zapewnienie, by przywrócenie kontroli na granicach wewnętrznych pozostawało środkiem ostatecznym. Nowe przepisy wprowadzają również wspólne narzędzia służące skuteczniejszemu zarządzaniu granicami zewnętrznymi w przypadku kryzysu w dziedzinie zdrowia publicznego, w oparciu o wnioski wyciągnięte z pandemii COVID-19. Zmienione przepisy Schengen uwzględniają również proceder instrumentalizacji migrantów. Aby mu przeciwdziałać, równolegle przedstawiany jest też wniosek w sprawie środków w dziedzinie azylu i powrotów, które mogą wprowadzać państwa członkowskie w takiej sytuacji.

Skoordynowana reakcja na wspólne zagrożenia

Wniosek dotyczący zmiany kodeksu granicznego Schengen ma na celu wyciągnięcie wniosków z pandemii COVID-19 i stworzenie solidnych mechanizmów koordynacji pozwalających radzić sobie z sytuacjami zagrożeń dla zdrowia.