Rada do Spraw Zagranicznych (rozwój), 28 listopada 2022

Główne wyniki

28 listopada 2022 r. odbyło się w Brukseli posiedzenie Rady do Spraw Zagranicznych w składzie zajmującym się rozwojem.

Ministrowie rozwoju omówili działania następcze po lutowym szczycie UE – Unia Afrykańska w Brukseli. Zajęli się też kwestiami o znaczeniu globalnym, w tym wpływem rosyjskiej agresji wobec Ukrainy na brak bezpieczeństwa żywnościowego w świecie i na ceny energii.

Państwa członkowskie skupiły się też na reakcji kryzysowej w ramach „Drużyny Europy” w Ukrainie i Afganistanie.

Ministrowie rozmawiali o skomplikowanej sytuacji spowodowanej rosyjską wojną napastniczą przeciwko Ukrainie i o stanowisku UE. Dyskutowali również o dalszych działaniach po przejęciu władzy przez talibów w Afganistanie w sierpniu 2021 r.

Ministrowie rozwoju rozmawiali też o szerszej operacjonalizacji związku: pomoc humanitarna – rozwój – pokój, przy czym celem jest wyjście poza fazę pilotażową trwającą od 5 lat w 6 krajach i upowszechnienie tego podejścia na wszystkie kraje partnerskie, w których może to przynieść korzyści.

Konkluzje Rady

Rada zatwierdziła konkluzje w następujących sprawach:
• Ryzyko klęsk żywiołowych: Rada za proaktywnym reagowaniem kryzysowym (komunikat prasowy z 28 listopada 2022)
• Plan działania na rzecz młodzieży: Rada włącza młodych ludzi w kształtowanie polityki (komunikat prasowy z 28 listopada 2022)

Źródło: tutaj.

Rada ds. Edukacji, Młodzieży, Kultury i Sportu, 28–29 listopada 2022

Główne wyniki

Edukacja i młodzież – 28 listopada

Drogi do sukcesu szkolnego i dobrostan w edukacji cyfrowej: Rada przyjęła zalecenie w sprawie dróg do sukcesu szkolnego. Ponieważ odsetek osób przedwcześnie kończących naukę wyniósł w 2021 r. 9,7%, a odsetek 15-latków ze słabymi wynikami w rozumieniu i tworzeniu informacji, matematyce i naukach przyrodniczych sięgał 15% (wg danych z Monitora Kształcenia i Szkolenia 2021), w zaleceniu wezwano państwa członkowskie do opracowania strategii na rzecz sukcesu szkolnego i do zmniejszenia wpływu statusu społeczno-ekonomicznego na efekty edukacyjne.

Ministrowie zatwierdzili też konkluzje Rady o wspieraniu dobrostanu w edukacji cyfrowej. W całej Europie rośnie wykorzystanie narzędzi i metod cyfrowych w edukacji, zwłaszcza od czasu wprowadzenia uczenia się i nauczania online w okresie pandemii. Zachodzące zmiany, a także potrzeba zapewnienia dobrostanu osób uczących się i kadry edukacyjnej w tej cyfrowej rzeczywistości powinny znaleźć odzwierciedlenie w opracowywanych przez państwa członkowskie strategiach edukacji cyfrowej.

Ministrowie rozmawiali też o tym, jak sprawić, by europejski obszar edukacji był w stanie szybciej i skuteczniej reagować na kryzysy, takie jak rosyjska agresja na Ukrainę czy pandemia Covid-19. Wielu ministrów zwróciło uwagę na bieżące wysiłki związane z integracją ukraińskich dzieci w systemach edukacji oraz na rolę europejskiego obszaru edukacji jako narzędzia służącego do koordynacji działań w czasach kryzysu.

Europejski Rok Młodzieży

Rok 2022 to Europejski Rok Młodzieży. Honoruje on europejską młodzież, która doświadczyła wielu trudności w czasie pandemii Covid-19, gdy jej życie towarzyskie i interakcje społeczne zostały całkowicie przerwane. Ministrowie ocenili realizację Europejskiego Roku Młodzieży i zastanawiali się, w jaki sposób zapewnić, by efekty utrzymały się po jego zakończeniu. Skoncentrowano się w szczególności na tym, jak włączyć wymiar młodzieżowy do wszystkich unijnych polityk i do procesu kształtowania polityki w UE.

Rada zatwierdziła też konkluzje o promowaniu wymiaru międzypokoleniowego w obszarze młodzieży w celu wspierania dialogu i spójności społecznej.

Sprawy różne

Komisja przedstawiła informacje o: sprawozdaniu z postępów w realizacji europejskiego obszaru edukacji, uruchomieniu laboratorium edukacyjnego dotyczącego inwestowania w wysokiej jakości kształcenie i szkolenie, wytycznych etycznych dotyczących wykorzystywania sztucznej inteligencji oraz danych w nauczaniu i uczeniu się, wytycznych w sprawie zwalczania dezinformacji i promowania umiejętności cyfrowych, a także o zobowiązaniu w ramach inicjatywy na rzecz talentów w zakresie najbardziej zaawansowanych technologii.

Cypryjski minister poinformował delegacje o 9. konferencji ministerialnej „Środowisko dla Europy” oraz o wynikach posiedzenia wysokiego szczebla ministrów edukacji poświęconego edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju.

Delegacja Szwecji, która w następnej kolejności obejmie przewodnictwo w Radzie, zaprezentowała programy prac w dziedzinie edukacji i młodzieży.

Kultura, kwestie audiowizualne i sport – 29 listopada

Kultura w czasach kryzysu

W związku z celowym niszczeniem ukraińskich zabytków i muzeów oraz masową grabieżą ukraińskich dzieł sztuki i przedmiotów dziedzictwa kulturowego przez rosyjską armię unijni ministrowie kultury przeprowadzili debatę orientacyjną na temat wsparcia, jakiego należy udzielić kulturze ukraińskiej, w tym dziedzictwu kulturowemu, oraz solidarności z nimi. Ministrowie rozmawiali o możliwościach udzielenia konkretnej pomocy, mając na względzie potrzeby Ukrainy w dziedzinie kultury, oraz o zacieśnieniu współpracy między Europejskimi Stolicami Kultury a ukraińskimi miastami.

W tym kontekście Rada postanowiła wzmocnić kulturalny wymiar działań zewnętrznych i dodała konkretne działanie dotyczące Ukrainy do przyjętego planu prac UE w dziedzinie kultury na lata 2023–2026.

Prezydencja czeska przedstawiła sprawozdanie z postępu prac nad wnioskiem ustawodawczym dotyczącym europejskiego aktu o wolności mediów (EMFA). Celem tego aktu jest ustanowienie wspólnych zasad funkcjonowania rynku wewnętrznego usług medialnych. Koncentruje się on przede wszystkim na ochronie wolności, pluralizmu i niezależności mediów w UE.

Sport: kryzysy jako szansa

Od początku 2020 r. europejski sektor sportu boryka się z wieloma bezprecedensowymi kryzysami: środki wprowadzone w związku z Covid-19 ograniczyły możliwości uprawiania sportu i spowodowały anulowanie zawodów sportowych. Agresja Rosji na Ukrainę i będący jej skutkiem kryzys energetyczny mają wpływ także na sektor sportu.

W tym kontekście ministrowie podzielili się sprawdzonymi rozwiązaniami pozwalającymi wykorzystać te kryzysy jako szanse. Stosowanie narzędzi cyfrowych (np. do uprawiania sportu w domu) to przykład tego, w jaki sposób ograniczenia spowodowały pozytywne zmiany. Kryzys energetyczny mógłby natomiast doprowadzić do wykorzystywania infrastruktury sportowej jako zrównoważonego i energooszczędnego źródła energii.
Kwestię transformacji w kierunku bardziej zrównoważonej infrastruktury sportowej – w najszerszym sensie społecznym, gospodarczym i środowiskowym – ujęto również w zatwierdzonych przez ministrów konkluzjach Rady o zrównoważonej i dostępnej infrastrukturze sportowej.

Sprawy różne

Niemcy zwróciły uwagę na wyzwania stojące przed instytucjami kulturalnymi w związku z kryzysem energetycznym, a Łotwa poinformowała o wyborze europejskiej stolicy kultury. Komisja przedstawiła ministrom informacje o wspólnocie wiedzy i innowacji Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii (EIT) „Kultura i kreatywność” (WWiI) oraz o Unii Europejskiej jako gościu honorowym Międzynarodowych Targów Książki w Guadalajarze.

Łotwa, Litwa, Estonia i Polska poruszyły problem transmitowania rosyjskich kanałów propagandowych przez unijnych dostawców usług satelitarnych.

Delegacja Holandii zwróciła uwagę na kwestię poszanowania praw człowieka przy przydzielaniu organizacji dużych imprez sportowych, a Szwecja poinformowała o posiedzeniu Rady Założycielskiej Światowej Agencji Antydopingowej (WADA).

Delegacja Szwecji przedstawiła programy prac w dziedzinie kultury i sportu na czas nadchodzącej prezydencji.

Więcej informacji: tutaj.

45. posiedzenie Rady Ministrów AKP–UE, 29 listopada 2022

Główne wyniki

Rada Ministrów AKP–UE zebrała się 29 listopada w Brukseli po raz pierwszy po pandemii na 45. posiedzeniu, aby wymienić poglądy w wielu ważnych dla partnerstwa kwestiach.

Ministrowie omówili obecną sytuację geopolityczną, w tym kryzys żywnościowy i energetyczny, który szczególnie mocno dotknął państwa podatne na zagrożenia. Wiele z nich należy do Organizacji Państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku (OACPS). UE wykorzystała tę okazję, by przedstawić swoją opinię na temat rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie i zdecydowanie potępić ataki, które spowodowały zniszczenie infrastruktury i straty wśród ludności cywilnej. UE i jej państwa członkowskie zobowiązały się także do współpracy z partnerami z OACPS, aby stawić czoła globalnym konsekwencjom tej wojny poprzez ciągłe wsparcie na rzecz państw OACPS, które ucierpiały w wyniku kryzysu.

Ministrowie rozmawiali również o nowej umowie o partnerstwie UE–OACPS (zastępującej umowę z Kotonu), tak by przygotować się do jej podpisania.

Omawiając realizację umowy o partnerstwie z Kotonu, szczególnie skupili się na współpracy handlowej, gospodarczej i finansowej, a także jurysdykcjach niechętnych współpracy podatkowej oraz walce z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu.

Ministrowie wymienili też poglądy na temat unijnej strategii „Global Gateway”, w tym jej znaczenia dla państw OACPS, i kwestii wdrażania programu „Globalny wymiar Europy”.

Źródło: tutaj.

Rada ds. Konkurencyjności (rynek wewnętrzny i przemysł), 1 grudnia 2022

Główne wyniki

Akt o czipach: Ministrowie jednomyślnie przyjęli stanowisko negocjacyjne (podejście ogólne) w sprawie rozporządzenia ustanawiającego ramy dotyczące środków na rzecz wzmocnienia europejskiego ekosystemu półprzewodników (akt o czipach).

Ministrowie pozytywnie ocenili mandat negocjacyjny Rady w sprawie aktu i podkreślili, że przewidziana w nim przyszła inicjatywa wymaga odpowiedniego budżetu. Ze szczególną aprobatą odnieśli się do propozycji prezydencji dotyczącej struktury finansowej aktu o czipach. Prezydencja zachęciła mianowicie Komisję Europejską, państwa członkowskie i Parlament Europejski, aby szukały alternatywnych rozwiązań pozwalających utrzymać poziom ambicji budżetowej przewidziany w akcie.

Należyta staranność przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju: Ministrowie przyjęli stanowisko negocjacyjne (podejście ogólne) w sprawie dyrektywy o należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju. Akt ten zapewni lepszą ochronę środowiska i praw człowieka w UE i poza jej granicami.

Dyrektywa w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju nakłada na duże przedsiębiorstwa obowiązki dotyczące niekorzystnych skutków, które ich działalność (a także działalność ich jednostek zależnych i partnerów biznesowych) wywiera lub może wywierać na prawa człowieka i środowisko. W przepisach przewidziano również kary i odpowiedzialność cywilną za niedopełnianie tych obowiązków.

Ochrona oznaczeń geograficznych produktów rzemieślniczych i przemysłowych: Ministrowie jednomyślnie przyjęli stanowisko Rady (podejście ogólne) w sprawie rozporządzenia o ochronie oznaczeń geograficznych produktów rzemieślniczych i przemysłowych.

Oznaczenia geograficzne ustanawiają prawa własności intelektualnej w odniesieniu do określonych produktów, których właściwości są ściśle związane z obszarem ich produkcji, takich jak kryształy z Czech, porcelana z Limoges lub sztućce z Solingen.

W swoich wystąpieniach ministrowie pozytywnie ocenili kompromisowe podejście ogólne przygotowane przez prezydencję i podkreślili, że nowe rozporządzenie przyczyni się do dobrobytu europejskich regionów oraz ochrony dziedzictwa kulturowego i że będzie korzystne dla MŚP. Państwa członkowskie liczą na to, że w trakcie zbliżających się negocjacji z Parlamentem Europejskim uda się osiągnąć wczesne porozumienie.

Europejska agenda dla turystyki 2030

Rada przyjęła konkluzje określające europejską agendę dla turystyki 2030. UE jest jednym z głównych celów podróży zarówno turystów z zagranicy, jak i mieszkańców Unii. Niestety pandemia Covid-19 miała szczególnie druzgocący wpływ na ekosystem turystyczny i w wielu miejscach w Europie doprowadziła do znacznej utraty dochodów i miejsc pracy. Dodatkowo europejski sektor turystyki odczuwa negatywne skutki związane z rosyjską agresją wojskową na Ukrainę i z rosnącymi cenami energii.

Europejska agenda dla turystyki 2030 zawiera wieloletni plan prac UE. Ma pomóc państwom członkowskim, organom publicznym, Komisji i zainteresowanym stronom w działaniach, które sprawią, że sektor turystyki stanie się bardziej ekologiczny, zrównoważony, odporny i cyfrowy.

Rada ds. Konkurencyjności (Badania naukowe i przestrzeń kosmiczna), 2 grudnia 2022 r.

Główne wyniki

Badania

Doradztwo naukowe dla lepszych decyzji politycznych: Ministrowie omówili rolę nauki w kształtowaniu polityki państw członkowskich, zastanawiając się, jak poprawić wykorzystanie opinii naukowych przy podejmowaniu decyzji politycznych. Podczas swoich wystąpień ministrowie wyrazili zainteresowanie tworzeniem i rozwojem platform doradców naukowych w swoich różnych ministerstwach sektorowych i podkreślili, że korzystna jest koordynacja podejść krajowych na poziomie UE. Ministrowie zgodzili się ponadto, że Komisja powinna odgrywać kluczową rolę w zapewnianiu koordynacji, wiedzy fachowej i wsparcia rozwoju polityki w UE.

Wspólne podejście do badań i innowacji: Rada przyjęła dwa zestawy konkluzji, które wzmacniają pozycję UE w dziedzinie badań naukowych i innowacji: w sprawie nowego programu innowacji i w sprawie infrastruktur badawczych.

Wnioski w sprawie infrastruktur badawczych (RI) są kamieniem węgielnym rozwoju Europejskiej Przestrzeni Badawczej (EPB). W konkluzjach uznano potrzebę dalszego wzmacniania RI i ułatwiania szerszego dostępu do nich, ponieważ mogą one w znacznym stopniu przyczynić się do konkurencyjności europejskiej gospodarki.

W konkluzjach dotyczących nowego programu na rzecz innowacji określono politykę innowacyjności, która zapewni UE pozycję światowego lidera. Innowacje odgrywają kluczową rolę w konkurencyjności Europy, w osiąganiu transformacji ekologicznej i cyfrowej oraz w stawianiu czoła wyzwaniom społecznym i zapewnianiu dobrobytu jej obywatelom.

Zalecenie Rady w sprawie przewodnich zasad waloryzacji wiedzy: Ministrowie przyjęli zalecenie Rady w sprawie przewodnich zasad waloryzacji wiedzy. Waloryzacja wiedzy to proces tworzenia wartości społecznej i gospodarczej z wiedzy poprzez łączenie różnych obszarów i sektorów oraz przekształcanie danych i wyników badań w produkty i rozwiązania przynoszące korzyści społeczeństwu. Zalecenie Rady aktualizuje zalecenie Komisji Europejskiej z 2008 r. poprzez rozszerzenie zakresu podmiotów i działań, z naciskiem na cały ekosystem badań i innowacji oraz rozszerzenie zakresu na zarządzanie aktywami intelektualnymi.

Inne tematy w porządku obrad

W ramach spraw innych ministrowie zostali poinformowani przez Komisję Europejską o nowej KIC EIT Kultura i Kreatywność oraz o konsultacjach społecznych na temat przeszłości, teraźniejszości i przyszłości europejskich programów ramowych w zakresie badań naukowych i innowacji na lata 2014-2027.

Państwa członkowskie zostały poinformowane przez delegację hiszpańską o PRIMA - Partnerstwie na rzecz Badań i Innowacji w Regionie Śródziemnomorskim - oraz o programie zbliżającej się szwedzkiej prezydencji.

Przestrzeń kosmiczna

Eksploatacja danych kosmicznych UE: Minister przeprowadziła debatę orientacyjną na temat wykorzystywania danych kosmicznych w UE. Ministrowie rozmawiali o tym, jak zwiększyć wykorzystanie danych i aplikacji kosmicznych w UE w różnych segmentach rynku. Podczas swoich interwencji państwa członkowskie skupiły się na tym, co zostało już wdrożone i opracowane na szczeblu krajowym, aby lepiej wykorzystać wykorzystanie danych kosmicznych.

Zastanawiali się nad możliwymi barierami utrudniającymi korzystanie z unijnych usług kosmicznych na poziomie europejskim i krajowym, w których określili możliwe rozwiązania umożliwiające usunięcie takich barier, koncentrując się na roli edukacji i podnoszenia świadomości, wymianie najlepszych praktyk między użytkownikami oraz między przestrzenią kosmiczną a sektory kosmiczne, sektor publiczny i prywatny oraz dostęp do finansowania innowacyjnych rozwiązań.

Ministrowie zostali poinformowani przez delegację szwedzką o programie ich nadchodzącej prezydencji.

Źródło (ang.): tutaj.