PE daje pierwsze zielone światło dla reformy zarządzania azylem i migracją w UE

Komisja Wolności Obywatelskich zatwierdziła we wtorek nowe podejście do zarządzania przepływami azylowymi i migracyjnymi do UE oraz szczegółowe zasady radzenia sobie z kryzysami migracyjnymi.

47 głosami za, 17 przeciw i 1 wstrzymującym się, posłowie do PE z w/w Komisji przyjęli stanowisko w sprawie proponowanej aktualizacji unijnego rozporządzenia w sprawie zarządzania azylem i migracją. Przyjęty tekst zmienia kryteria ustalania kraju UE odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej (tzw. przepisy dublińskie), w szczególności w zakresie rozpatrywania ustalonych więzi rodzinnych lub edukacyjnych z określonym państwem członkowskim.

UE i jej państwa członkowskie będą działać wspólnie w celu zarządzania azylem i migracją zgodnie z prawem międzynarodowym i unijnym. Będzie prowadzona współpraca z państwami spoza UE w szeregu aspektów, od readmisji po legalną migrację. Coroczne sprawozdanie sytuacyjne Komisji będzie stanowić wytyczne dla tych wspólnych działań.

Coroczna „pula solidarności”, przygotowywana przez nowego koordynatora UE ds. relokacji i oparta na przewidywanych rocznych potrzebach, przełoży się na deklaracje poszczególnych państw członkowskich dotyczące liczby osób, które przyjmą (co najmniej 80% zobowiązań) lub środki na wypadek kryzysów (do 20%). Jeżeli Komisja stwierdzi, że te zobowiązania krajowe nie odpowiadają potrzebom, zaproponuje (poprzez tak zwane akty wykonawcze) dalsze relokacje, które zostaną rozdzielone między kraje UE zgodnie z kluczem referencyjnym dystrybucji opartym na liczbie ludności i PKB każdego państwa członkowskiego.

Oprócz puli solidarności kraje UE znajdujące się pod presją z powodu napływu dużej liczby migrantów i osób ubiegających się o azyl mogą skorzystać z dodatkowych dobrowolnych zobowiązań solidarnościowych innych krajów UE w formie relokacji lub środków budowania zdolności zarządzania migracją.

Zwiększenie gotowości i odporności w sytuacjach kryzysowych

46 głosami za, 12 przeciw i 7 wstrzymujących się, posłowie do PE przyjęli mandat dotyczący nowych przepisów na wypadek kryzysu. Miałyby zastosowanie tymczasowe, gdy państwo członkowskie ma do czynienia z masowymi i nagłymi przyjazdami obywateli państw trzecich, stanowiąc odstępstwo od ogólnych ram. Powinny one zapewnić sprawiedliwy podział odpowiedzialności oraz ochronę praw osób ubiegających się o azyl i korzystających z ochrony międzynarodowej.

Sytuacja kryzysowa byłaby potwierdzana przez Komisję w porozumieniu z zainteresowanym państwem członkowskim i odpowiednimi agencjami UE. Biorąc pod uwagę różne wskaźniki związane z migracją, takie jak sytuacja geopolityczna w państwach trzecich, która wpływa na przepływy migracyjne, Komisja określi, jakie środki wsparcia są potrzebne. Obejmą one dodatkową przepustowość, ale także obowiązkowe relokacje. Priorytetowo traktowane będą osoby wymagające szczególnego traktowania. Przepisy przewidują również udzielanie ochrony międzynarodowej prima facie – bez wyczerpującej analizy – osobom z określonych krajów pochodzenia.

Wreszcie, w sytuacjach kryzysowych procedury azylowe na granicy i procedury powrotu mogą zostać przedłużone o dodatkowe cztery tygodnie (ponad 12 tygodni). Komisja Wolności Obywatelskich przyjęła również stanowisko w sprawie nowych przepisów dotyczących kontroli migrantów o nieuregulowanym statusie i przyspieszenia procedur azylowych.

Posłowie z komisji parlamentarnej zgodzili się także na rozpoczęcie negocjacji z ministrami UE w sprawie ostatecznego kształtu obu rozporządzeń. Decyzje PE mają zostać ogłoszone na sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego w dniach 17-20 kwietnia. O ile sesja plenarna nie wyrazi sprzeciwu, negocjacje będą mogły się rozpocząć, kiedy tylko gotowa będzie na Rada UE.

Źródło (ang.): https://www.europarl.europa.eu/news/pl/press-room/20230327IPR78520/first-green-light-given-to-the-reform-of-eu-asylum-and-migration-management