Kącik europejski nr 122

Międzynarodowy Dzień Języka Migowego

26 września obchodzimy Europejski Dzień Języków, czyli międzynarodowe święto, ustanowione z inicjatywy Rady Europy, obchodzone w całej Europie. Celem Europejskiego Dnia Języków jest zachęcenie Europejczyków do nauki języków obcych oraz propagowanie zalet różnorodności językowej.

Ale dzisiaj przypada też ważne święto – czyli Międzynarodowy Dzień Języka Migowego, bardzo ważny dla społeczności osób niesłyszących na całym świecie.

Na pewno widzieliście w telewizji, że wiele programów tłumaczonych jest właśnie na język migowy dla osób niesłyszących. Język migowy to język, którym porozumiewają się między sobą niesłyszące, ale także umożliwiający porozumienie osób słyszących i niesłyszących.

Szacuje się, że na świecie jest ponad 70 milionów osób niesłyszących, a używają oni ponad 300 języków migowych. Nie ma jednego języka migowego, ponieważ każdy opiera się na własnym słownictwie i gramatyce. Na zasób pojęć takiego języka składają się tak zwane migi, które symbolizują litery, liczby, całe wyrazy, a także całe zwroty. W zależności od języka migowego liczba znaków migowych wynosi od 5 do 15 tysięcy.

W Polsce funkcjonują równolegle dwa języki migowe – Polski Język Migowy (PJM) oraz tzw. System Językowo-Migowy (SJM). Polski Język Migowy (PJM) jest naturalnym językiem osób niesłyszących, o odrębnej od języka polskiego strukturze gramatycznej. PJM jest w Polsce pierwszym językiem dzieci, których obydwoje rodzice są niesłyszący. W Polsce językiem tym posługuje się od 40 do 50 tysięcy osób, dla których jest on pierwszym, ojczystym językiem. System Językowo-Migowy (SJM) stworzony został przez osoby słyszące, w celu ułatwienia porozumiewania się z osobami głuchymi lub niedosłyszącymi.

Zadanie na dziś

Jeśli chcecie poznać jak wygląda język migowy w praktyce, możecie zajrzeć do multimedialnego słownika języka migowego, który dostępny jest tutaj.

Kącik europejski nr 121

Międzynarodowy Dzień Ochrony Warstwy Ozonowej

Image by Gerd Altmann from Pixabay

Dzisiaj jest Międzynarodowy Dzień Ochrony Warstwy Ozonowej. Obchodzony jest w rocznicę podpisania tzw. Protokołu Montrealskiego.

W 1987 r. społeczność międzynarodowa podjęła bezprecedensowy wysiłek i uzgodniła w ramach tzw. Protokołu Montrealskiego szereg działań, których skutkiem miało być zredukowanie emisji do atmosfery substancji niszczących warstwę ozonową.

Co to jest dziura ozonowa?

W atmosferze otaczającej naszą Ziemię na wysokości od 20-35 km występuje tzw. warstwa ozonowa. Ozon pochłania promieniowanie ultrafioletowe, którego działanie jest bardzo szkodliwe dla człowieka i innych organizmów żyjących na Ziemi. Niestety w przeciągu ostatnich 50 lat zawartość ozonu (czyli odmiany tlenu) gwałtownie spada. Zjawisko zmniejszenia ilości ozonu w atmosferze otaczającej Ziemię. nazywamy dziurą ozonową.

Przyczyny powstawania dziury ozonowej to:
emitowanie gazów do atmosfery, w tym zwłaszcza emisja freonu, metanu i tlenków azotu.

Freony są używane w lodówkach, zamrażarkach i klimatyzacjach, produkcji dezodorantów i innych aerozoli, produkcji niektórych farb i olejów oraz pianek dociepleniowych, czy materacy.

Halony są używane w produkcji gaśnic.

Skutki dziury ozonowej:
to m.in. większa częstotliwość zachorowań na choroby nowotworowe, wzrost zachorowania na zaćmę i inne choroby oczu, mniejsze plony niektórych roślin uprawnych, duże prawdopodobieństwo wystąpienia oparzeń słonecznych.

Jak zapobiegać rozszerzaniu dziury ozonowej?
Skoro do powstawania zjawiska dziury ozonowej w dużej mierze przyczynia się działalność człowieka, nasuwa się pytanie: jak zapobiegać katastrofie ekologicznej?

Kilka sposobów na zapobieganie powstawaniu dziury ozonowej:

• Nie wyrzucaj urządzeń takich jak lodówki na zwykłe śmietniki. Oddaj je do specjalnych punktów zbiorczych.
• Kupuj dezodoranty i inne kosmetyki bez freonów. Zwracaj uwagę na składy i unikaj szkodliwych związków. Sięgaj po kosmetyki w kulce lub sztyfcie.
• W rolnictwie używaj naturalnych nawozów.
• Poszerzaj wiedzę na temat ekologii.

Zadanie na dziś:
narysuj lub namaluj plakat, który będzie zachęcał do ochrony warstwy ozonowej!

Źródła:
https://www.gios.gov.pl/pl/aktualnosci/258-miedzynarodowy-dzien-ochrony-warstwy-ozonowej

https://eszkola.pl/biologia/dziura-ozonowa-6569.html